خواص و مضرات مصرف لبنیات | فواید و مضرات لبنیات برای بدن
آیا قصد آشنایی با فواید و مضرات لبنیات را دارید؟ اینکه لبنیات برای چه بیماری های مفید است و مصرف لبنیات باعث چه چیزی می شود برای شما تبدیل به سوال شده است؟ از فواید لبنیات برای کودکان و مضرات آن برای پوست بی خبرید؟ پس با ما تا انتهای این نوشته از eig همراه باشید تا در این حیطه اطلاعات دقیقی ارائه شود.
مقدار صحیح مصرف شیر و لبنیات در سنین مختلف
| سن | میزان واحد مصرف روزانه لبنیات |
| زیر 5 سال | 2 واحد |
| 5 الی 11 سال | 2 تا 3 واحد |
| 12 الی 18 سال | 3 واحد |
| خانم های باردار | 3 تا 4 واحد |
| بزرگسالان | 2 تا 3 واحد |
| سالمندان | بیشتر از 2 واحد |
لبنیات چیست ؟
به طور کلی لبنیات به آن دسته از مواد غذایی گفته می شود که ماده اولیه سازنده آن شیر می باشد. پر مصرف ترین شیر مورد استفاده در ساخت لبنیات شیر گاو بوده و علاوه بر آن در برخی محصولات از شیر گاومیش و بز نیز استفاده می شود. در ادامه به طور کامل، خواص و مضرات مصرف لبنیات برای بدن بیان شده اند.
فواید مصرف لبنیات
لبنیات از فوابد مختلفی برخوردار است که در ادامه به تفصیل به توضیح هر یک از این موارد پرداخته ایم که عبارتند از:
منبع غنی از کلسیم
لبنیات به عنوان بهترین گزینه برای تامین کلسیم بدنی مورد نیاز انسان است. درواقع میتوان گفت لبنیات برای حفظ عملکرد بدنی آدمی بسیار لازم و ضروری است چرا که 99 درصد آن در استخوان ها و دندان و کمتر از یک درصد آن به عملکردهای متابولیکی انسان کمک میکند.
سرشار از پروتئین
شیر و لبنیات متشکل از پروتئین هستند که میتواند به بهبود هر چه بهتر عملکرد بدن تاثیر گذار باشد به طور کلی یک لیوان شیر حدودا 6-7 گرم پروتئین را به خود اختصاص داده است.
دارای انواع ویتامین گروه B
شیر دارای ویتامین B2 و B6 و B12 است. میتوان گفت شیر منبع غنی از ویتامین B2 بوده و محصولات لبنی سرشار از ویتامین B6 است. همچنین ویتامین B12 به عنوان عنصر ضروری برای تشکیل گلبول قرمز خون است.
مملو از فسفر
فسفر نقش کلیدی در واکنش های شیمیایی بدن، فعال سازی آنزیم ها و ویتامین ها، رشد و ایجاد انرژی نقش موثری دارد. لازم به ذکمر است که یک لیوان شیر حاوی 240 میلی گرم فسفر است.
متشکل از پتاسیم
پتاسیم نسبت به سدیم در بدن باعث جلوگیری از مسدود شدن رگ ها و در ادامه موجب کاهش مشکلات قلبی عروقی، سکته و ابتلا به فشار خون می شود، از این رو شیر که منبع مورد توجهی برای پتاسیم است از ابتلا به بیماری های ذکر شده جلوگیری می کند.
حاوی ویتامین D
ویتامین D موجود در شیر باعث سلامت قلب شده و سبب افزایش قدرت بدنی فرد در سنین بالا می شود. مصرف شیر برای افرادی که مدت زمان کوتاهی در معرض تابش نور خورشید قرار دارند و ویتامین D کافی دریافت نمی کنند، بسیار مهم است، زیرا شیر منبعی سرشار از ویتامین D می باشد.
این ویتامین که همراه کلسیم جذب می شود باعث ترشح هورمون سروتونین و در نتیجه کاهش افسردگی و تنظیم خواب در فرد می شود. همچنین ویتامین D برای بهتر شدن خلق و خو و سلامت پوست و مو بسیار حائز اهمیت است.
در مقاله خواص شیر شتر می توانید به اطلاعات جالبی دست پیدا کنید.
چه کسانی نباید شیر مصرف کنند؟
اما این نوشیدنی جذاب همیشه سودمند نبوده و برای برخی افراد مشکلات گوارشی بسیاری به وجود می آورد. هر فرد ممکن است به یک گروه از مواد غذایی حساسیت نشان دهد و لاکتوز موجود در شیر نیز برای برخی مشکل ساز شده است.
حساسیت به لاکتوز :
لاکتوز همان کربوهیدرات اصلی موجود در لبنیات است، افرادی که نمی توانند آنزیم لاکتاز که برای هضم لاکتوز مورد نیاز است را در بدن خود تولید کنند با مصرف لبنیات دچار حساسیت شده که این حساسیت دارای علائم دل درد ، نفخ ، اسهال و دیگر مشکلات گوارشی است. به این افراد توصیه می شود برای جلوگیری از مسمومیت از شیر های بدون لاکتوز موجود در بازار استفاده کنند.
آلرژی به شیر :
این گروه از افراد اکیدا از مصرف شیر خودداری کنند زیرا یک واکنش شدید باعث ایجاد شوک آنافیلاکسی ناگهانی و مرگ بار می شود. علائم آلرژی به لبنیات در این گروه میتواند به صورت مشکلات گوارشی ، آسم ، اگزما ، خونریزی و ذات الریه باشد.
حساسیت به کازئین :
یکی از پروتئین های موجود در شیر است که موجب التهاب کلی بدن ، عود کردن جوش و آکنه ، میگرن و سینوزیت می شود. این اتفاق زمانی می افتد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه کازئین موجود در شیر را به عنوان مهاجم در نظر گرفته و با آن مقابله می کند.
پوکی استخوان !
جالب است بدانید افراد بزرگسالی که روزانه بیش از 3 لیوان شیر مصرف می کنند و یا مصرف لبنیات توسط آنها زیاد است، دچار پوکی استخوان شده و استخوان های ضعیف تری دارند. این اتفاق می تواند به دلیل وجود قند موجود در شیر به نام لاکتوز باشد. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است در مصرف شیر زیاده روی نشود.
فواید مصرف ماست :
ماست یکی از فراورده های لبنی است که از تخمیر شیر توسط باکتری ها به وجود می آید در این تخمیر لاکتوز شیر تبدیل به اسید لاکتیک می شود و به میزان زیادی از بین می رود. این ماده غذایی به دلیل وجود کلسیم و پروتئین بالا فواید زیادی از جمله تنظیم کلسترول و فشار خون و بهبود متابولیسم بدن دارد.
مضرات مصرف ماست
در کنار فوایدی که برای ماست بیان شد، این ماده لبنی مضراتی نیز داشته که مضرات آن در ادامه بیان شده است:
حساسیت به لاکتوز :
همانطور که گفته شد با وجود اینکه بیشتر لاکتوز موجود در شیر در حین تبدیل شدن به ماست از بین می رود اما باز هم برای افراد با حساسیت شدید به لاکتوز مشکل ساز خواهد بود. همین طور کازئین موجود در ماست نیز برای افراد دارای آلرژی به این ماده مشکل ساز می شود.
سردی ماست :
ماست ماده غذایی سرد است و این سردی می تواند باعث سردرد های میگرنی، التهاب روده و دل پیچه شود. همینطور به دلیل وجود کلسیم زیاد در ماست، مصرف بیش از حد آن منجر به افزایش سنگ کلیه می گردد.
فواید مصرف پنیر برای بدن
نوع دیگری از فرآورده های لبنی به دست آمده از شیر، پنیر است که جایگاه ویژه ای در سفره ی صبحانه ایرانیان دارد، که انواع مختلفی داشته و از اضافه کردن آنزیم مایه پنیر به شیر بدست می آید.
این ماده غذایی نیز مانند سایر فراورده های لبنی سرشار از کلسیم، پروتئین، ویتامین A و سایر مواد مغذی بوده و برای سلامت دندان و استخوان مفید است.
پنیر حاوی مقدار زیادی اسید لینولئیک است که از خطر ابتلا به انواع سرطان به میزان قابل توجهی جلوگیری می کند. همین طور مصرف آن باعث بالا رفتن PH پلاک دندان و تقویت مینای دندان می شود، بنابراین شما می توانید مقداری پنیر در رژیم روزانه خود قرار دهید تا علاوه بر بهره مندی از ویتامین های مفید آن، از سلامت دندان و کاهش ابتلا به سرطان بهره مند شوید.
مضرات پنیر برای بدن
چربی و سدیم بالا در پنیر سبب شده تا مضراتی نیز در کنار فواید آن وجود داشته باشد. این فرآورده لبنی به دلیل چربی اشباع شده و نمک موجود در آن، در صورت استفاده زیاد و مداوم باعث ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، افزایش فشار خون و بیماری های کلیوی می گردد، به همین دلیل باید از مصرف بیش از حد پنیر پرهیز کرد.
فواید مصرف کره حیوانی
کره حیوانی با استفاده از دستگاه های کره گیری از جداسازی چربی ماست بدست می آید. متاسفانه از قرن گذشته مصرف کره حیوانی رو به کاهش بوده زیرا برخی معتقدند چربی اشباع شده در کره حیوانی مضر بوده و کره گیاهی را جایگزین آن کرده اند. در حالی که تحقیقات اخیر نشان داده که این باور نادرست بوده و 80 درصد کره گیاهی نیز از چربی تشکیل شده است.
کره حیوانی منبعی سرشار از کلسیم، منیزیم ، ویتامین A و ویتامین k2 است. همانطور که میدانید ویتامین A برای سلامت پوست و شادابی آن و همینطور برای بینایی بسیار مفید است، مصرف روزانه یک قاشق چای خوری کره می تواند ده درصد از نیاز روزانه انسان به ویتامین A را تامین کند.
در بیماران مبتلا به تیروئید متاسفانه تولید این ویتامین بسیار کم بوده و از آن جایی که کره سرشار از ویتامین A می باشد مصرف آن برای این بیماران توصیه می شود. ویتامین k2 که ویتامین محلول در چربی بوده و سلامت استخوان ها را افزایش می دهد متاسفانه در بدن تولید نمی شود با این حال مصرف کره میتواند مقدار مورد نیاز بدن را تامین کند. این ویتامین به جذب بسیار بهتر کلسیم کمک کرده و از تولید رسوب در شریان های خونی و لک افتادن دندان ها جلوگیری می کند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر ، مقاله خواص کره حیوانی را بخوانید.
مضرات مصرف کره حیوانی چیست؟
کره حیوانی منبعی سرشار از ویتامین E ، A و کلسیم بوده اما برخی چربی های اشباع شده در کره را عامل بیماری های قلبی عروقی و افزایش کلسترول می دانند این در صورتی است که تحقیقات اخیر هیچ رابطه ای بین مصرف چربی های اشباع شده و بیماری های قلبی عروقی پیدا نکرده است. البته نباید در مصرف این ماده غذایی زیاده روی شود.
همانطور که میدانید تمامی فراورده های لبنی به مقادیر مختلف حاوی لاکتوز می باشد بنابراین کره نیز برای افراد دارای آلرژی با لاکتوز مشکلاتی ایجاد خواهد کرد که در صورت مشاهده علائم ، بهتر است از مصرف آن خودداری شود.
فواید مصرف دوغ
دوغ فراورده لبنی است که از ترکیب ماست و آب به وجود می آید. این ماده غذایی نیز مانند تمامی فراورده های لبنی سرشار از کلسیم بوده و برای سلامت استخوان ها بسیار مفید است. برای مطالعه بیشتر می توانید مقاله تهیه انواع دوغ ها را بخوانید.
به علت وجود باکتری پروبیوتیک در این ماده غذایی فرآیند هضم غذا سریع تر شده و در درمان بیماری های گوارشی مانند اسهال و زخم روده موثر است. به دلیل تبدیل شدن لاکتوز به اسید لاکتیک در فرایند تخمیر ماست، دوغ نیز برای افراد دچار آلرژی به لاکتوز مشکل چندانی ایجاد نمی کند.
وجود این اسید برای سلامت و پاکسازی پوست و سلامت دهان و لثه بسیار مفید است، همچنین برای افراد با کلسترول بالا نیز مفید بوده و تحقیقات نشان می دهد باعث کاهش مشکلات قلبی و عروقی می شود. طبع این ماده غذایی سرد بوده و برای فصل گرم و گرمازدگی نیز توصیه می شود.
مضرات مصرف دوغ برای بدن
البته این ماده غذایی پر از فایده، معایبی نیز دارد که از مهم ترین معایب آن بالا بردن فشار خون است زیرا در بیشتر دوغ های صنعتی از نمک استفاده شده و مصرف نمک باعث بالا رفتن فشار خون و مشکلات عروقی می شود.
مصرف این ماده غذایی به هنگام رانندگی یا در ساعات روز توصیه نمی شود زیرا دوغ بسیار خواب آور بوده و می تواند مشکلاتی برای شما به وجود آورد، البته خوردن آن ساعاتی قبل از خواب برای کسانی که مشکلات گوارشی ندارند، موجب بهبود کیفیت خواب می شود.
فواید لبنیات برای استخوان بندی بدن
یکی از مهم ترین مواردی که در رابطه با خواص و مضرات لبنیات که می توان به آن اشاره کرد تحت تاثیر قرار دادن استخوان بندی بدن می باشد. با توجه به بررسی های صورت گفته بدن هر فرد تا سن 30 سالگی فرایند استخوان سازی را بیشتر از فرایند تجزیه استخوان ها انجام می دهد، از این رو بعد از گذر از سن 30 سالگی سرعت تجزیه بالا می رود و در این حالت یکی از بهترین روش ها برای تقویت استخوان های بدن مصرف کلسیم است.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط تیم پزشکی آمریکایی، انواع لبنیات منبع بزرگی از کلسیم می باشد که می تواند نقش فوق العاده مهم در جلوگیری از پوکی استخوان و شکستگی داشته باشد. چنانچه می خواهید شیر را از رژیم غذایی خود حذف کنید می بایست برخی سبزیجات دارای کلسیم مانند اسفناج، کلم پیچ و چغندر را جایگزین آن نمایید.
کاهش امکان ابتلا به سرطان
عدم بهره گیری از محصولات لبنیاتی باعث می شد تا امکان ابتلا شما به سرطان به شدت کاهش یافته و به حداقل برسد. در واقع با توجه به آزمایشات و بررسی های انجام شده توسط تیم پزشکی سوئدی، کاشف به عمل آمده که امکان ابتلا به سرطان پروستات در افرادی که شیر و سایر محصولات لبنیاتی زیاد مصرف می می کنند در مقایسه با کسانی مصرف لبنیاتی بسیار پایینی دارند در حدود 35 درصد بالاتر می باشد که نشان دهنده عمق فاجعه است.
موثر در افزایش وزن
شاید افزایش وزن و چاق شدن یکی از مهمترین مشکلاتی است که امروزه بیشتر مردم در رده های سنی مختلف با آن دست و پنجه نرم می کنند. در واقع چربی های موجود در محصولات لبنیاتی باعث می شود تا مصرف کننده در طولانی مدت به صورت تدریجی با مشکل افزایش وزن مواجه شوند.
البته باید به این نکته توجه داشته که چربی های موجود در انواع لبنیات حالت سیری طولانی مدت برای فرد به وجود می آورد که در رعایت رژیم و نخوردن خوراکی و غذای بیشتر بسیار تاثیر گذار است ولی خود همین چربی نیز می تواند در طولانی مدت وزن فرد را افزایش دهد.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پر تکرار کاربران در این راستا پرداخته شده است که عبارتند از:
مصرف لبنیات باعث بهبود کیفیت خواب می شود؟
استفاده از لبنیات در ساعات نزدیک به استراحت میتواند خواب آسوده ای را برای شما به ارمغان آورد. از آنجایی که لبنیات حاوی تروپیفان است باعث ساخت سروتونین و ملاتونین می شود و بدین ترتیب خواب راحتی را ایجاد میکند.
لبنیات برای چه بیماری هایی مضر است؟
مصرف لبنیات برای افرادی که دچار آسم، اگزما، آرتریت، گاستریت معده و … دارند توصیه نمی شود.
مصرف لبنیات باعث چه چیزی می شود؟
استفاده از لبنیات استحکام استخوان ها، رشد بهینه و حفظ سلامت دندان کودکان را تضمین میکند.
سخن آخر
در این نوشته به تفصیل به توضیح خواص و مضرات لبنیات پرداخته شده است که میتواند برای کسب اطلاعات بیشتر شما در این راستا موثر واقع شود.
توضیحات بنظرم کامل بود
ممنون که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتین