پرورش مرغ تخمگذار بومی + تجهیزات
این روزها پرورش مرغ تخمگذار در منزل و روستا جزو علاقمندی های افراد زیادی قرار گرفته است که در مقیاس کاری بزرگتر گاه میتواند منجر به سود آوری مطلوبی نیز شود. اگر شما هم قصد پرورش مرغ تخمگذار به روش سنتی را دارید و با تجهیزات پرورش مرغ تخمگذار آشنا نیستید این مقاله مختص شما میباشد زیرا در ادامه به صورت دقیق به اصول پرورش مرغ تخمگذار بومی پرداخته شده است.
انواع روش های پرورش مرغ تخمگذار
پرورش مرغ تخمگذار به روشهای مختلفی انجام می شود که بسته به سرمایه، امکانات و هدف پرورش انتخاب می شوند:
- سنتی (محلی): در فضای باز یا نیمه باز، با تغذیه از ضایعات و منابع طبیعی، مناسب برای مقیاس کوچک.
- بستر: نگهداری در سالن با کف پوشیده از کاه، مناسب برای تولید متوسط.
- قفس (صنعتی): مرغ ها در قفس های مخصوص، با مدیریت خودکار و تراکم بالا، مناسب برای تولید انبوه.
- ارگانیک: پرورش در شرایط طبیعی و بدون مواد شیمیایی، مناسب برای تولید تخم مرغ سالم.
- نیمه صنعتی: ترکیب روش های سنتی و صنعتی، با فضای بیشتر و مدیریت دستی یا نیمه خودکار.
انتخاب روش به بودجه، امکانات و اهداف شما بستگی دارد.
شرایط آشیانه مرغ تخمگذار
آشیانه باید عایق، قابل شست و شو و با حداقل هزینه ساخته شود. کف سالن را با مصالح موجود هموار کرده و دیوارهای داخلی را طوری طراحی کنید که شست و شوی آسان داشته باشند.
سقف باید عایق باشد و پنجره هایی برای تهویه مناسب در نظر گرفته شود.
به ازای هر ۱۰ تا ۱۲ متر مربع کف آشیانه، یک متر مربع پنجره کافی است. برای جلوگیری از ورود حشرات، پشت پنجره ها توری نصب کنید. در مناطق گرمسیر، پنجره ها نزدیک سقف و در مناطق سردسیر نزدیک کف باشند.
ساخت لانه مرغ تخمگذار بومی
برای هر ۵ تا ۶ مرغ، باید یک لانه تخمگذاری در نظر گرفته شود. در صورتی که از لانه های جمعی استفاده می کنید، هر یک متر مربع از این نوع لانه برای حدود ۵۰ مرغ کافی است. بسیار مهم است که این لانه ها حداقل یک ماه قبل از آغاز تخمگذاری مرغ ها آماده شده و در داخل آشیانه قرار گیرد.
مرغ ها به طور طبیعی به استراحت در ارتفاع علاقه دارند، بنابراین استفاده از چوب های نشیمن در داخل آشیانه ضروری است. برای جوجه ها، چوب نشیمن باید در ارتفاعی حدود ۴۰ سانتی متر از سطح زمین قرار گیرد، در حالی که برای مرغ های بالغ، ارتفاع مناسب ۹۰ سانتی متر است. همچنین طول چوب نشیمن باید بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر باشد.
رعایت این استانداردها نه تنها راحتی مرغ ها را تضمین می کند، بلکه به بهبود سلامت و بازده تخمگذاری آن ها نیز کمک می کند.
بهترین دان برای مرغ تخمگذار بومی
در شرایطی که کنجاله سویا در دسترس نیست، می توان از گزینه هایی مانند کنجاله کلزا، نخود، ماش، ماشک، خلر، باقلا و سنگنک استفاده کرد. این مواد در صورت آسیاب شدن و قیمت مناسب می توانند منابع خوبی برای تامین نیازهای غذایی مرغ های تخمگذار باشند.
برای تأمین جایگزین گندم، نان خشک عاری از کپک، سبوس برنج بدون نمک، خرده های برنج یا ضایعات بوجاری گندم پیشنهاد می شود. همچنین، پودر صدف، پودر استخوان یا آهک آب دیده می توانند جایگزین مناسبی برای سنگ آهک باشند.
مرغ های بومی در روستا از ضایعات کشاورزی، پس ماند غذاها، علوفه، سبزی ها و جانداران ریز مانند کرم ها و حشرات تغذیه می کنند. با افزودن مکمل های غذایی می توان کیفیت جیره آنها را بهبود بخشید. دانه های شکسته، سبوس گندم و برنج، تفاله گیاهان زراعی و ضایعات سبزیجات نیز انتخاب های مناسبی هستند. تغذیه ترکیبی از این مواد بهتر از مصرف به صورت تکی است.
مقدار دان مصرفی مرغ تخمگذار بومی
با مقایسه ساده می توان به کاهش هزینه های پرورش مرغ بومی نسبت به مرغ صنعتی پی برد. به طور مثال، ۱۰۰ مرغ بومی با وزن متوسط ۱۷۰۰ گرم، روزانه ۱۰۰ تا ۱۱۰ گرم دان مصرف می کنند. اگر ۴۰ درصد از این خوراک از محیط تأمین شود، روزانه حدود ۴ کیلوگرم صرفه جویی در خوراک خواهید داشت.
مرغ های بومی تخمگذار همچنین می توانند از غذاهای دور ریز، علف های هرز و سایر منابع طبیعی تغذیه کنند، در حالی که مرغ های صنعتی به جیره های کامل، آنتی بیوتیک و مکملهای خاص نیاز دارند.
نکات نگهداری مرغ تخمگذار در پاییز و زمستان
برای نگهداری مرغ تخمگذار در روستا و خانه بخصوص در فصول سرد باید یکسری موارد اصولی را رعایت کنید که به شرح زیر است.
- محافظت از لانه: لانه را در مکانی آفتاب گیر قرار دهید و با عایقهایی مانند کاهگل یا پلاستیک از باد و رطوبت محافظت کنید. تهویه مناسب ضروری است و نباید منافذ هوا کاملاً مسدود شوند.
- دما و محل استراحت: برای جلوگیری از سرما، لانه را گرم نگه داشته و محل خواب مرغها را بالاتر از سطح زمین تعبیه کنید.
- تغذیه مناسب: در جیره غذایی مرغ ها از ذرت یا ارزن به عنوان منابع انرژی استفاده کنید و مواد سبز مانند پودر یونجه خشک یا سبزیجات به آن اضافه کنید.
- نوردهی: برای جبران کاهش طول روز، بعد از غروب آفتاب به مدت 3 تا 4 ساعت از یک لامپ کم مصرف استفاده کنید تا مدت روشنایی به 15-16 ساعت برسد.
- مولتی ویتامین: هر چند هفته یک بار، مولتی ویتامین مخصوص طیور از طریق آب آشامیدنی به مرغ ها بدهید.
- بستر لانه: بستر لانه را مرتب تعویض کرده و از پوشال نرم یا کاه خرد شده استفاده کنید تا از رطوبت و آلودگی جلوگیری شود.
انتخاب بهترین نژاد مرغ بومی تخمگذار
پرورش مرغ بومی، گرچه دوره طولانی تری نسبت به مرغ های صنعتی دارد، اما با تولید تخم مرغ ارگانیک و با کیفیت، بهترین نوع پرورش مرغ محسوب می شود. برای موفقیت، جوجه یا نیمچه سالم و سرحال از نژادهای برتر مانند مرندی را از مراکز معتبر تهیه کنید. این نژاد علاوه بر تولید تخم مرغ با کیفیت و جوجه آوری بالا، ماندگاری خوبی نیز دارد.
مدت زمان پرورش مرغ بومی تخمگذار
مرغ های تخمگذار، چه بومی و چه صنعتی، معمولاً به مدت یک سال بهره وری اقتصادی دارند و پس از این مدت، تولید تخم آن ها به صرفه نیست. مرغ های بومی در حدود ۵ ماهگی شروع به تخمگذاری می کنند، بنابراین اگر جوجه یک روزه خریداری کنید، دوره پرورش و تولید حدود ۱۷ ماه طول می کشد. در صورت خرید نیمچه ۴۵ روزه، این دوره به ۱۵ ماه کاهش می یابد.
باید توجه داشت که مرغ ها معمولاً در ۹ ماهگی به حداکثر میزان تخمگذاری می رسند و پس از آن، تولید تخم مرغ آن ها کاهش مییابد. اگرچه مرغ ها می توانند بیش از ۵ سال عمر کنند، اما برای پرورش دهندگان، نگهداری طولانی مدت آن ها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. در پایان دوره، گله جدید جایگزین می شود و مرغ های قدیمی برای استفاده در بازار با قیمتی کمتر از مرغ های گوشتی فروخته می شوند.
نور مناسب برای مرغ تخمگذار
نوردهی صحیح یکی از عوامل کلیدی در افزایش راندمان تخمگذاری مرغ ها است. برای دستیابی به بهترین نتیجه، رعایت موارد زیر توصیه می شود:
- لامپ ها باید در ارتفاع 1.8 تا 2 متری از کف محل نگهداری نصب شوند تا نور به طور یکنواخت به سطح قفس یا زمین برسد.
- چیدمان لامپ ها به شکل مثلثی یا در ردیف های منظم باعث می شود که شدت نور در همه نقاط یکنواخت باشد و مرغ ها به مناطق خاصی جذب نشوند.
- استفاده از لامپ های دارای نور زرد یا قرمز ملایم برای مرغ ها مناسب تر است، زیرا این نوع نور استرس کمتری ایجاد کرده و فعالیت طبیعی مرغ ها را حفظ می کند.
- برای حفظ تعادل تولید تخم، مرغها به 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت خاموشی نیاز دارند. روشنایی باید پیش از طلوع آفتاب شروع و پس از غروب آفتاب به خاموشی ختم شود تا ریتم طبیعی روز و شب برای مرغ ها شبیه سازی شود.
- شدت نور باید در حدود 10 تا 20 لوکس باشد. شدت بیش از حد ممکن است باعث تحریک بیش از حد مرغ ها و در نهایت کاهش تولید شود، در حالی که شدت کم نیز عملکرد تخمگذاری را کاهش می دهد.
- در محل نگهداری که امکان ورود نور طبیعی وجود دارد، بهتر است از ترکیب نور طبیعی و مصنوعی استفاده شود، اما باید مراقب بود که نور طبیعی با دوره خاموشی تداخل پیدا نکند.
هزینه های پرورش و تغذیه مرغ بومی تخمگذار
در پرورش مرغ بومی، بخش عمده هزینه ها مربوط به تامین خوراک است. مواد اصلی مانند ذرت، کنجاله سویا، پودر چربی و پودر ماهی هزینه بر هستند و مدیریت بهینه خوراک تأثیر زیادی در کاهش هزینه ها و افزایش سوددهی دارد.
مرغ های صنعتی، به دلیل اصلاح نژاد، توانایی رشد سریع و افزایش وزن را دارند، اما این قابلیت باعث کاهش توانایی جست و جوی غذا در آن ها شده است، به طوری که برای تأمین خوراک کاملاً به انسان وابسته اند.
در مقابل، مرغ های بومی به لطف طبیعت جست و جوگر خود میتوانند ۳۰ تا ۴۰ درصد غذای روزانه شان را از محیط اطراف تأمین کنند. این ویژگی علاوه بر کاهش هزینه ها، امکان پرورش اقتصادی تر را فراهم می آورد.
سخن آخر
در این نوشته در رابطه با تخمگذاری مرغ بومی و نحوه پرورش آن مطالبی ارائه شده است که میتواند در کسب اطلاعات بیشتر شما در این راستا موثر واقع شود.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پر تکرار کاربران در این راستا پرداخته شده است که عبارتند از:
نسبت نر به ماده در گله مرغ تخمگذار چقدر باید باشد؟
در گله های مرغ تخمگذار بومی برای تولید تخم نطفه دار، نسبت مناسب 1 خروس به 8 تا 10 مرغ است. این نسبت تعادل را حفظ کرده و به کیفیت نطفه داری کمک می کند.
مرغ روزی چندبار تخمگذاری میکند؟
مرغ های تخمگذار بومی معمولاً روزانه یک تخم می گذارند، اما این روند به نژاد، تغذیه، شرایط محیطی و دوره تخمگذاری بستگی دارد و ممکن است برخی روزها تخمگذاری نداشته باشند.
بهترین مرغ تخمگذار ایرانی کدام است؟
لوهمن و گلپایگانی بهترین نمونه در این راستا هستند.
برای پرورش مرغ تخمگذار چقدر سرمایه لازم است؟
سرمایه لازم برای پرورش مرغ تخمگذار به عوامل متعددی مانند تعداد مرغ ها، هزینه تأمین تجهیزات، ساخت یا اجاره محل، خرید خوراک، واکسن ها و داروها بستگی دارد.
برای شروع در مقیاس کوچک با حدود ۱۰۰ مرغ بومی تخمگذار، سرمایه اولیه ممکن است بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان باشد. این شامل خرید جوجه ها یا نیمچه ها، هزینه ساخت یا تجهیز لانه، خوراک سه ماهه و سایر ملزومات است.
جهت نطفه دار کردن تخم بوقلمون چه زمانی لازم است و چه شرایطی باید در مکان نگهداری از بوقلمونهای موجود باید رعایت کرد از لحاظ دمای محیط و خورد و خوراکشان از چه دانهائی و سبزیجاتی میشوداستفاده کرد.ومدت به بار نشستن جوجه ها از تخم چند روزه است
با سلام وقت بخیر
این سوال شما بسیار طولانی هستش باید به صورت جداگانه پرسیده بشه