عوامل مهم در کاهش تخم گذاری مرغ
دلایل مختلفی وجود دارد که می تواند باعث کاهش تخم گذاری مرغ و حتی قطع آن شود. تغییرات هورمونی تحت تاثیر محرک های داخلی و خارجی بدن منجر به تغییر در شرایط حاکم بر اندام های تخمگذاری می شود و در نتیجه روند تخم گذاری کاهش یا متوقف می شود. از عوامل مهم موثر بر روند تخم گذاری می توان به کاهش طول روز ، بیماری ، گرفتگی عضلات ، سو هاضمه تغذیه و استرس اشاره کرد.
علت تخم نکردن مرغ چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث کاهش یا توقف تخمگذاری مرغ ها میشود در این راستا میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
1). کاهش مدت طول روز
طول روز به تدریج از 16 ساعت در اوایل تابستان به 8 ساعت در اوایل زمستان کاهش می یابد. این تغییر در طول روز باعث کاهش تخم گذاری مرغ می شود. برای جلوگیری از چنین شرایطی باید از نور مصنوعی برای رفع نیاز مرغ های تخم گذاری استفاده نمایید. در واقع برای حفظ کیفیت و تعداد تخم های تولید شده باید روزانه بیش از 12 ساعت نور در اختیار پرنده قرار داده شود.
2). کهولت سن در مرغ ها
با افزایش سن در مرغ های تخمگذار، طبیعتاً تعداد تخم های تولید شده کاهش پیدا کرده و سود کار برای مرغداری ها کاهش می یابد. در این حالت تولک بردن پرنده ها ایده آل ترین روش برای بازگرداندن آن ها به اوج تخمگذاری است. البته این امر نیز تنها تا مدتی پاسخگوی شما خواهد بود؛ از این رو توصیه می شود که گله سالخورده را به تدریج به گله جوان تبدیل کنید.
3). تولک رفتن
تولک یک روند فیزیولوژیکی طبیعی در بدن مرغ های تخمگذار است که تحت تأثیر تغییرات نور اتفاق می افتد. در این فرآیند ، اعضای بدن مرغ ، از جمله لوله رحم ، به حالت اولیه خود بازگشته و به عبارتی بازسازی می شود. البته در این فرآیند ، مرغ مقدار بسزایی از انرژی خود را صرف رشد پر می کند و قسمت کمی از انرژی جهت تولید تخم مرغ مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر فرایند تولک رفتن در روز های طولانی رخ دهد بدون شک با اختلال مواجه شده و به صورت کامل انجام نخواهد شد.
4). ابتلا به بیماری
ظهور انواع بیماری ها در گله یکی از مشکلاتی است که می تواند تخم گذاری را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش آن شود. شایان ذکر است که در مرغ های تخمگذار ، کاهش تولید تخم مرغ از اولین علائم بیماری است. البته کم تحرکی ، بی حالی ، تنبلی و … آنها علائم دیگر بیماری هستند.
5). رژیم غذایی نادرست
بدون شک تغذیه مناسب و رژیم غذایی استاندارد نقش مهمی در حفظ شرایط تخم گذاری مرغ دارد. برای دستیابی به حداکثر تولید ، مواد مغذی باید اختیاری باشد؛ یعنی باید غذا به مقدار زیاد در اختیار پرنده قرار گیرد تا بدین شکل پرنده ها تا جایی که سیر نشده اند بتوانند از غذا ها بهره گیری کنند و هیچ محدودیت شامل حال آنها نشود.
علاوه بر این باید منابع کافی کلسیم در اختیار مرغ قرار گیرد. استفاده از رژیم های غذایی نامناسب یا افزودن مواد قابل هضم کم باعث کاهش تخم گذاری مرغ خواهد شد. در نظر داشته باشید که تغذیه در جوجه های یک روزه نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل نتیجه میگیریم که تغذیه و داشتن رژیم استاندارد عامل اصلی در پرورش مرغ و جوجه میباشد.
6). استرس و تنش
از دیگر عواملی که باعث کاهش یا توقف تخم گذاری مرغ می شود می توان تاثیر موارد مهمی چون استرس و تنش اشاره کرد. از جمله این تنش ها می توانند استرس گرمایی ، ایجاد سر و صدای زیاد ، قطع غذا و آب و …. باشند که روند تولید تخم مرغ را بسیار تحت تاثیر قرار می دهند.
در نهایت باید توجه داشت که نگهداری و پرورش مرغ و سایر طیور در شرایط بهداشتی مناسب و مدیریت صحیح گله باعث افزایش تولید تخم مرغ می شود. همچنین رعایت صحیح این موارد می تواند کیفیت تخم ها را نیز بالا برده و در بازاریابی بهتر و قیمت بهتر بسیار اثربخش باشد.
روش های افزایش تخمگذاری مرغ
اگر مرغ تخمگذار پرورش می دهید ، برای اطمینان از حداکثر تولید تخم مرغ در گله ، فرآیند ذکر شده در زیر را دنبال کنید.
- برای حفظ عملکرد گله های تخمگذار، تغذیه مناسب و رعایت اصول بهداشتی ضروری است. مرغ ها باید روزانه مواد مغذی، پروتئین (16-18%)، کلسیم (3%)، ویتامین ها و مواد معدنی کافی دریافت کنند. استفاده از پسماندهای غذایی یا دانه های کم ارزش، تولید تخم را کاهش می دهد. همچنین، تغییر ناگهانی در رژیم غذایی می تواند تخمگذاری را متوقف کند.
- نمک (کلرید سدیم بدون ید) نیز برای تولید تخم ضروری است و حذف آن منجر به کاهش تخمگذاری میشود.
- آب نقش حیاتی برای مرغ های تخمگذار دارد، زیرا نیمی از حجم تخمم رغ را آب تشکیل می دهد. آب تمیز و گوارا باید همیشه در دسترس باشد. مشکلاتی مانند انسداد لوله ها یا یخ زدگی آب در زمستان می تواند تولید را مختل کند. سیستم های آبخوری و تغذیه باید به طور منظم بررسی شوند.
- چه در سیستم قفس و چه در بستر، نظافت و بهداشت ضروری است. ازدحام مرغ ها باید کنترل شود تا تخم گذاری کاهش نیابد. کارکنان مرغداری باید با پوشیدن لباس کار و رعایت بهداشت، از ورود عوامل بیماری زا به سالن جلوگیری کنند.
سخن آخر
در این نوشته در رابطه با علت هایی که منجر به تخم نذاشتن مرغ ها میشود مطالبی ارائه شده است که در رفع این مشکل میتواند کارساز باشد. لازم به ذکر است که تمامی موارد ذکر شده میتواند دلیل تخم نکردن مرغ لاری نیز باشد.
سوالات متداول
در ادامه به سوالات پرتکرار کاربران در این حیطه پرداخته شده است که عبارتند از:
علت قطع تخمگذاری در مرغ خانگی چیست؟
تمامی موارد ذکر شده در این نوشته دلیلی بر کاهش تخمگذاری مرغ میباشد. کمبود نور کافی، تغذیه ضعیف، یا استرس ناشی از سرما، ازدحام و بیماری رخ دهد. دوره پرریزی و افزایش سن نیز از عوامل متداول کاهش تخمگذاری هستند. تامین نور مصنوعی، غذای کامل و محیطی بدون تنش می تواند به بازگشت تخم گذاری کمک کند.
چرا مرغ در زمستان تخم نمی گذارد؟
در زمستان، کاهش نور روز (کمتر از 14 ساعت)، سرما، تغذیه نامناسب و استرس محیطی باعث کاهش یا توقف تخمگذاری مرغ ها می شود. سرما انرژی مرغ ها را صرف گرم نگه داشتن بدن می کند و پرریزی در این فصل نیز تخمگذاری را مختل می نماید. برای رفع این مشکل، تامین نور مصنوعی، دمای مناسب (18-21 درجه سانتی گراد)، جیره غذایی غنی و مدیریت استرس ضروری است.
تاثیر خروس در تخمگذاری مرغ در چه حد است؟
وجود خروس تاثیری در تخمگذاری مرغ ندارد، زیرا مرغ ها برای تولید تخم نیازی به خروس ندارند. خروس تنها برای بارور کردن تخم ها و تولید جوجه لازم است. اگر هدف شما جوجه کشی باشد، وجود خروس ضروری است؛ اما در صورت نگهداری مرغ ها برای تولید تخم خوراکی، خروس تاثیری بر تعداد و کیفیت تخم ها نخواهد داشت.
داروی افزایش تخمگذاری مرغ چه میباشد؟
برای افزایش تخم گذاری مرغ ها ویتامین، پودر کلسیم و مکمل های معدنی مثل مینرالیکس موثر هستند. همچنین از محلول تقویتی ویتافید که در داروخانه های دامپزشکی موجودند، می توان استفاده کرد. مشورت با دامپزشک برای تنظیم دوز ضروری است.
مرغ روزی چندبار تخمگذاری میکند؟
مرغ های تخمگذار معمولاً روزانه یک تخم می گذارند. با این حال، ممکن است در برخی روزها تخمگذاری نکنند، به ویژه در دوره های استراحت یا به دلیل عوامل محیطی، تغذیه یا استرس. همچنین، مرغ ها در فصل های مختلف ممکن است تخمگذاری کمتری داشته باشند.
چکار کنیم مرغ تخمگذار شود؟
برای تحریک تخم گذاری مرغ ها، باید حداقل 14 ساعت نور روزانه فراهم کنید. تغذیه با جیره ای غنی از پروتئین، کلسیم و ویتامین ها ضروری است. محیط بدون استرس با تهویه مناسب و دمای کنترل شده برای مرغ ها ایجاد کنید. همچنین، دسترسی به آب تمیز و تازه همیشه باید فراهم باشد.