دلایل عطسه و سرفه مرغ به همراه درمان خانگی آن | درمان عطسه مرغ
عوامل داخلی و خارجی زیادی می توانند منجر به عطسه و سرفه کردن مرغ و خروس شوند. گاه عطسه مرغ کوتاه مدت بوده و جای نگرانی نمی باشد اما در صورتی که چندین بار و در مدت زمان طولانی تکرار شود، ضروری است تا علت آن را پیدا نموده و سریعا رفع نمایید. در این متن از کارخانه EIG ، دلایل اصلی عطسه و سرفه طیور و روش های درمان خانگی آن بیان شده است:
دلایل عطسه و سرفه مرغ چیست؟
عطسه و سرفه مرغ به 2ورت یک یا دو بار در روز طبیعی است اما افزایش این عارضه نشانگر وجود مشکلی در سلامتی پرنده خواهد بود. این عارضه تنفسی می‌‌تواند ناشی از ورود ذرات خارجی به مجاری تنفسی پرنده یا وجود یک بیماری باشد. در ادامه مهم‌ترین دلایل سرفه و عطسه در مرغ و خروس و سایر طیور بررسی شده اند:
1- ورود گرد و غبار به بینی مرغ
گرد و غبار یکی از مهم دلایل عطسه و سرفه مرغ است. ذرات گرد و غبار موجود بر روی سطح زمین سبک هستند و با حرکت سریع مرغ یا وزش تند باد در هوای اطراف مرغ جریان می‌یابند. در این صورت گرد و غبار مجاری تنفسی پرنده را مسدود می‌کند و پرنده دچار سرفه مکرر می‌شود.
2- واکنش آلرژیک پرنده به غذا
یکی دیگر از دلایل عطسه و سرفه مرغ وجود ترکیبات آلرژیک در برنامه غذایی مرغ است. مرغ نسبت به برخی از غذاهای خاص واکنش آلرژیک نشان می‌دهد و در صورت مصرف این ترکیبات غذایی دچار سرفه و عطسه می‌شود.
3- وجود اجسام خارجی در بینی مرغ
ممکن است مرغ در حین غذا خوردن به دلیل مکش تنفسی یک جسم خارجی را وارد بینی خود کند. جسم خارجی مسیر ورود هوای تنفسی پرنده را مسدود می‌کند و تنها با عطسه یا سرفه از بینی مرغ خارج می‌شود. در این صورت جای نگرانی نبوده و پرنده می تواند خود جسم را خارج کند. در صورتی که مرغ نتواند با عطسه جسم را از بینی خود خارج کند، باید شما منقار او را شستشو داده و در صورت عدم حل مشکل به دامپزشک مراجعه کنید.
4- وجود آب در بینی مرغ
وجود آب در مجاری تنفسی یکی دیگر از عوامل ایجاد کننده سرفه طیور است. در این صورت تبادلات تنفسی پرنده مختل می‌شود و پرنده جهت رهایی از این حالت دشوار سرفه می‌کند.
5- ورود دود به مجاری تنفسی پرنده
مرغ به دود سیگار و قلیان حساسیت دارد و نسبت به وجود این ترکیبات مضر واکنش نشان می‌دهد. کیسه‌های هوایی مرغ حجم زیادی برای تبادلات گازی دارند و وجود دود در این فضا مشکلات تنفسی را به وجود می آورد. عطسه و سرفه مرغ یکی از موثرترین شیوه‌های بیرون راندن ذرات مضر دود از مجرای تنفسی است.
6- سرماخوردگی و برونشیت مرغ
عطسه مرغ یکی از مهم‌ترین نشانه‌های سرما خوردگی مرغ خانگی است. بیماری سرماخوردگی باعث ایجاد خلط و چرکی در مجاری تنفسی مرغ می‌شود؛ پرنده جهت خارج سازی این ترکیبات اضافی عطسه می‌کند. اگر عطسه مرغ به همراه آبریزیش بینی، آب آمدن از چشم و بی حالی بود، احتمالا پرنده دچار سرما خوردگی شده است.
همچنین التهاب مجاری تنفسی باعث ایجاد سرفه مرغ محلی می‌شود. هنگامی که پرنده دچار بیماری برونشیت می‌شود، جهت کاهش میزان تورم و التهاب دستگاه تنفسی از سرفه استفاده می‌کند.
7- عفونت ناشی از قارچ
آلوده بودن محیط زندگی پرنده به انواع قارچ‌های بیماری‌زا باعث ایجاد عطسه و سرفه طیور می‌شود. نگهداری مرغ در تماس مستقیم با سطح زمین احتمال ابتلای پرنده به بیماری قارچی را افزایش می‌دهد. بستر نگهداری پرنده همیشه باید خشک باشد؛ در صورتی که بستر مرطوب گردد باید سریعا پوشال آن را تعویض کنید.
8- آلوده بودن آب مصرفی مرغ
باکتریهای موجود در آب غیر آشامیدنی باعث ایجاد انواع بیماری‌های باکتریایی در پرنده می‌شوند. باکتریهای بیماری‌زا دستگاه تنفسی پرنده را درگیر می‌کنند و یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد عطسه مرغ هستند.
9- وجود تومور در دستگاه تنفسی مرغ
رشد بی رویه سلول‌های دستگاه تنفسی پرنده باعث انسداد مسیر عبور هوا می‌شود. در این صورت پرنده جهت تامین اکسیژن مورد نیاز خود به سختی نفس می‌کشد و ممکن است سرفه کند.
10- کمبود رژیم غذایی مرغ
کمبود برخی از ویتامین‌های ضروری و ترکیبات معدنی در رژیم تغذیه‌ای باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن و عطسه و سرفه مرغ می‌شود. در صورت عدم استفاده از مولتی ویتامین‌های طیور قدرت سیستم ایمنی پرنده کاهش می‌یابد.
11- خشکی هوا و رطوبت پایین محیط
خشک بودن هوای محیط زندگی مرغ محلی یکی از دلایل تهدید کننده ایجاد سرفه و عطسه است. هنگامی که هوای خشک وارد بینی می‌شود نفس کشیدن نیز برای پرنده شخت شده و مرغ جهت رفع این حالت از سرفه یا عطسه کمک می‌گیرند.
درمان خانگی عطسه و سرفه مرغ
جهت پیشگیری از بروز عطسه و سرفه مرغ ابتدا علت ایجاد کننده این عارضه را بررسی کنید. پیش از هر اقدام ابتدا مرغ دارای علائم را از گله جدا کنید تا کنترل این عارضه برای شما راحت‌تر شود. در ادامه این متن از وبلاگ EIG مهم‌ترین درمان‌های خانگی جهت رفع سرفه و عطسه مرغ خانگی بیان شده است:
– ضدعفونی کردن قفس مرغ
با استفاده از الکل قفس مرغ را در دوره‌های مشخص ضدعفونی کنید. با انجام این کار احتمال ابتلای پرنده به انواع بیماری‌های میکروبی کاهش می‌یابد.
– گرد و غبار محیط را کاهش دهید
برای کاهش یافتن عطسه و سرفه مرغ سعی کنید که پرنده به صورت مستقیم با خاک زمین در تماس نباشد. استفاده از انواع رطوبت ساز باعث کاهش میزان گرد و غبار هوا می‌شود.
– ترکیبات آلرژیک را از رژیم غذایی مرغ حذف کنید
ابتدا ترکیبات غذایی که مرغ به آن‌ها حساسیت دارد را بشناسید و به مرور این مواد غذایی را از رژیم غذایی پرنده حذف کنید. جهت پیشگیری از بروز کمبود تغذیه‌ای بهتر است یک غذای مقوی جایگزین خوراکی حذف شده شود.
– اجسام خارجی را از بینی مرغ خارج کنید
اگر عطسه و سرفه مرغ ناشی از وجود یک جسم خارجی در بینی پرنده است سعی کنید با کمک یک گیره کوچک جسم خارجی را بیرون بیاورید. جهت انجام این کار مراقب باشید که بینی پرنده آسیب نبیند. میتوانید منقار پرنده را با مقداری آب و نمک رقیق شستشو دهید تا مشکل بر طرف گردد.
– بوهای تند یا دود محیط را حذف کنید
جهت کاهش عطسه و سرفه مرغ بهتر است که در محیط نگهداری از پرنده سیگار و قلیان نکشید. همچنین عدم استفاده از اسپری‌های خوشبو کننده از سرفه‌های مکرر مرغ پیشگیری می‌کند.
– واکسیناسیون پرنده را فراموش نکنید
بسیاری از بیماری‌های تنفسی که باعث ایجاد عطسه و سرفه مرغ می‌شوند ناشی از ضعف در سیستم ایمنی هستند. جهت پیشگیری از بروز بیماری‌های تنفسی، واکسیناسیون مرغ را به صورت منظم انجام دهید.
– دمای محیط زندگی پرنده را تنظیم کنید
متعادل نبودن دمای محیط یکی دیگر از دلایل ایجاد عطسه و سرفه مرغ خانگی است. مرغ را در محدوده دمایی ۲۰ الی ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید. کاهش دمای محیط به کم‌تر از ۲۰ درجه سانتی‌گراد باعث سرما خوردگی پرنده و ایجاد عطسه و سرفه می‌شود.
– از آلوده نبودن آب و مواد غذایی پرنده مطمئن شوید
آلوده بودن آب آشامیدنی یا ترکیبات غذایی پرنده به قارچ‌های بیماری‌زا یا باکتریهای مضر باعث ایجاد عطسه و سرفه مرغ می‌شود. آب تصفیه شده گزینه مناسبی جهت تامین مایعات بدن مرغ است؛ همچنین ترکیبات غذایی پرنده را از یک فروشگاه معتبر تهیه کنید.
– از آنتی بیوتیک استفاده کنید
در صورتی که پرنده شما دچار سرماخوردگی یا برونشیت شده باشد، باید از آنتی بیوتیک ها برای درمان مرغ استفاده کنید. جهت درمان عطسه و سرفه مرغ محلی میتوانید از انواع آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی استفاده کنید. جهت اثر بخشی بهتر داروها را به صورت منظم در اختیار پرنده قرار دهید.
– به دامپزشک مراجعه نمایید
همانگونه که گفته شد، بیماری تنفسی و ویروسی از دلایل اصلی عطسه طیور می باشد. در صورت عدم رفع این عارضه در مرغ بومی، ضروری است تا سریعا به دامپزشک مراجعه گردد تا پرنده تحت درمان قرار گیرد. در غیر این صورت، احتمال پخش بیماری ویروسی در تمام گله وجود خواهد داشت.
سخن پایانی
عطسه و سرفه مرغ ناشی از دلایل گوناگونی است که سلامت این پرنده خانگی را تهدید می‌کند. گرد و خاک موجود در هوا وارد مجاری تنفسی پرنده می‌شود و مرغ جهت بیرون راندن این ترکیبات مضر سرفه می‌کند. بیماری‌های عفونی، قارچی و التهابی یکی دیگر از دلایل ایجاد کننده عطسه در مرغ است. جهت رفع سرفه و عطسه در پرنده ابتدا دلیل ایجاد کننده این عارضه را تشخیص دهید و جهت کاهش آن برنامه ریزی کنید.
