چطور میتوانیم از اتلاف دما در گلخانه ها جلوگیری کنیم ؟


جلوگیری از اتلاف دما در گلخانه برای حفظ شرایط بهینه رشد گیاهان و کاهش هزینههای انرژی اهمیت زیادی دارد. در ادامه این نوشته از EIG به چندین راهکار عملی برای کاهش اتلاف دما و افزایش بهرهوری گلخانهها پرداخته شده است پس با ما تا انتهای این نوشته همراه باشید.
راه های اتلاف گرما در گلخانه ها
گرمای گلخانه از طریق راه های مختلفی تلف میشود که در این راستا میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
- اتلاف از طریق پوشش گلخانه، به عنوان مثال گلخانه هایی که دارای پوشش پلی اتیلن دو لایه هستند در مقایسه با پوشش تک لایه 40 درصد اتلاف گرما را کاهش میدهند.
- سطح هادی پوشش گلخانه هر چقدر در تماس با هوای آزاد بیرونی باشد باعث اتلاف دمای گلخانه خواهد شد. به عنوان مثال صفحات فایبرگلاس موج دار بیشتر از صفحات فایبر گلاس مسطح گرما از دست میدهند.
- شکاف موجود بین قطعات شیشه، درهای ورود و خروج، دریچه های تهویه، درزهای موجود در پنجره های سقفی راه نفوذ هوای سرد و اتلاف گرما است. بنابراین بهتر است درز بندی کامل صورت گیرد و محل نصب پنکه ها کامل بسته شود و از پلاستیک های مقاوم برای پوشش درها استفاده کرد.
- تابش گزینه آخر در اتلاف گرمای گلخانه است. اجسام گرم، بخشی از نور خورشید را در طول روز به خود جذب میکنند و در شب بخشی از این گرما را به عنوان انرژی تابشی مادون قرمز متصاعد میکنند. پلی اتیلن های خشک از این قابلیت برخوردار نیستند و بدین طریق گرمای زیادی را هدر میدهند.
روش های موثر در کاهش اتلاف دما در گلخانه
با استفاده از روش های مختلفی می توان اقدام به کاهش هدر رفت گرما در گلخانه و حتی کاهش مصرف سوخت در سیستم گرمایش گلخانه کرد که عبارتند از:
طراحی گلخانه های چند قلو
توصیه می شود به جای ساخت گلخانه های تک واحدی از گلخانه های پیوسته یا چند قلو استفاده کنید زیرا در این صورت سطح مبادله حرارتی گلخانه کاهش یافته و اتلاف گرما و مصرف سوخت نیز به همان میزان پایین می آید. استفاده از یک چنین طراحی هایی 27 درصد هدر رفت گرما را کاهش میدهد.
استفاده از پوشش های دولایه در گلخانه ها
در این روش در زیر پوشش اصلی گلخانه یک پوشش پلاستیکی شفاف ایجاد می کنند. نکته اصلی که به هنگام استفاده از این روش باید توجه کافی به آن داشته باشید فاصله بین دو پوشش است.
بدین منظور بهترین فاصله بین این دو پوشش 5 سانتی متر است اگر میزان فاصله بیش از 10 سانتی متر باشد لایه ساکنی که قصد ایجاد آن را داریم از بین رفته و مولکول های هوا قادرند بین این دو لایه به حرکت در آیند و بدین ترتیب انتقال دما را از لایه داخلی گرفته و به لایه خروجی بدهند و همچنین سرما را از لایه خارجی گرفته و به لایه داخلی منتقل بکنند.
بنابراین توصیه میشود بین این دو لایه هیچگونه درزی وجود نداشته باشد و فاصله لایه ها بیش از 10 سانتی متر نشود.
گرفتن درزها و پارگی های سقف گلخانه
در فصل زمستان باید پارگی های موجود در سقف گلخانه، اطراف پنجره ها، در ورودی و … به خوبی مسدود شود و اجازه ندهیم هوای سرد به درون گلخانه وارد شود.
اگر گلخانه شما از ابعاد کوچکی برخوردار است برای تامین گرمای مورد نیاز برای رشد گیاهان میتوانید از هیتر کوچک گلخانه 110 هزار استفاده کنید.
احداث بادشکن
اگر اتلاف گرمای گلخانه شما در حد 10 درصد است توصیه میشود از بادشکن برای جلوگیری از این منظور استفاده کنید. بدین منظور فاصله بادشکن از گلخانه باید 2.5 برابر ارتفاع آن باشد. به طور کلی بادشکن می تواند 5 الی 10 درصد مصرف سوخت را کاهش دهد.
استفاده از پرده های سیوینگ یا پرده های انرژی
این پرده ها معمولا به گونه ای هستند که یک طرف آنها لایه ای از آلومینیوم پاشیده شده است که در هنگام شب این پرده ها در داخل گلخانه کشیده شده و این لایه آلومینیومی مانع از خروج انرژی به صورت تشعشع از گلخانه ها میشود و بدین طریق از اتلاف انرژی جلوگیری خواهیم کرد.
استفاده از ترموستات دقیق
در گلخانه ها از ترموستات های دقیق که از حساسیت بالایی برخوردارند استفاده کنید. با استفاده از بار مرده ترموستات به خوبی می توان میزان دقت ترموستات را سنجید به عنوان مثال اگر ترموستات را بر روی 25 درجه سانتی گراد تنظیم کرده اید اما ترموستات در دمای 28 درجه سانتی گراد عمل کرده و سیستم حرارتی را خاموش کرده است بار مرده ترموستات 3 درجه سانتی گراد خواهد بود.
استفاده از جریان مداوم هوا
برای برقراری جریان هوا در گلخانه از پنکه های افقی استفاده می شود این روش از ایجاد شیب گرمایی جلوگیری میکند و هوای گرم در زیر تاج گلخانه تجمع نمی یابد.
ایجاد اتاقک تکثیر نشاء
به هنگام کاشت برخی از گیاهان نیاز به پرورش نشاء است برخی از گلخانه داران به دلیل برخوردار نبودن از اتاقک تکثیر مستقیم این نشا را در زمین اصلی میکارند که کاملا اشتباه است به هنگام استفاده از این روش ناچارید کل گلخانه را به خاطر چند جعبه نشاء گرم کنید که به همین میزان مصرف سوخت هم بالا خواهد رفت و اتلاف دمایی رخ خواهد داد.
سخن آخر
جلوگیری از اتلاف دما در گلخانهها نیازمند یک رویکرد جامع است که شامل عایقبندی مناسب، بهینهسازی سیستمهای گرمایشی، تهویه مؤثر، استفاده از پوششهای حرارتی و بهینهسازی مصرف انرژی میشود. اجرای این روشها میتواند به بهبود کارایی و کاهش هزینههای انرژی کمک کند.