اصول پرورش قارچ دکمه ای

چند سالی می شود که پرورش انواع قارچ در محیط های مانند سالن و یا حتی مکان های محدود با توجه به سود دهی بالا به یکی از فعالیت های محبوب و پرطرفدار تبدیل شده است. البته قارچها به مدل های گوناگونی تقسیم می شوند که در این میان پرورش قارچ دکمه ای توانسته دیدگاه و نگرش بسیاری از پرورش دهندگان را به سمت خود تغییر دهد و بازار داغی برای خود به وجود بیاورد. اهمیت این موضوع باعث شده تا ما در این متن اصول پرورش قارچ دکمه ای را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.

در حالت کلی برای پرورش این نوع قارچ باید محیطی با نور کم در اختیار داشته باشید و تمهیدات لازم به منظور تهویه هوا را در آن به وجود بیاورد. این شاخه از فعالیت کشاورزی در شش مرحله انجام می شود که عبارتند از:

• کمپوست قارچ دکم ای
• بذر پاشی و ریسه دوانی
• خاک پوششی و ریسه دوانی
• رافلینگ
• شوک دهی
• برداشت

ما در ادامه این مقاله علی که از موارد ذکر شده را به طور کامل به شما عزیزان توضیح خواهیم داد، با ما همراه باشید.

انتخاب کمپوست مناسب برای کاشت

یکی از مهمترین مواردی که برای کاشت قارچ دکمه ای باید در اولویت ها قرار داده شود تهیه کمپوست می باشد. البته این کر امری وقت گیر بوده و تهیه آن در خانه به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد. توجه داشته باشید که کمپوست ها دارای فرمول های مختلفی بوده و از مواد اولیه متفاوتی درست می شوند به همین دلیل توصیه می شود که حتماً کمپوست مناسب برای این کار را از کارخانه های تولید کننده خریداری کنید.

بعد از اینکه کم پشت مناسب برای پرورش قارچ دکمه ای خریداری کردید باید فرآیند بذرپاشی را انجام دهید که روش خاصی ندارد و می توانید استفاده از یک دست بذر پاشی روی کمپوست را پیاده سازی کنید.

بعد از اتمام این مرحله وارد قسمت ریسه دوانی می شویم که در این دوره قارچ به صورت تارهای سفید رنگ در بخش‌های سطح و کمپوست به وجود می آیند.

بررسی خاک پوششی و ریسه دوانی آن 

در حدود ۱۲ الی ۱۴ روز بعد از فرایند کمپوست و همچنین کشت قارچ می بایست روی قسمت سطحی کمپوست یک لایه خاک پوچ یا پر درس کشیده شود. توجه داشته باشید که قبل از خاک دهی باید قسمت رویه کمپوستها در حدود ۷۰ درصد سفید و قطرات به وجود آمده در بخش زیر نایلون کمپوست ها می بایست به رنگ طلایی دیده شود. برای خاک دهی می‌توانید معیارها و شاخص‌های متفاوتی را مد نظر بگیرید که یکی از معروف ترین آنها این است که پرورش دهنده به ازای هر یک تن کمپوست به مقدار نیم متر مکعب خاک در نظر بگیرد. با توجه به بررسی‌های صورت گرفته به طور کلی باید بر روی ست و کمپوست در حدود ۳ الی ۴ سانتیمتر خاک دیده شود.

بعد از اتمام فرایند خاک دهی باید روی کمپوستها هموار مرطوب باقی بماند و به همین دلیل شما می توانید از روزنامه برای بهبود این فرآیند کمک بگیرید . در واقع می توانید روی کمپوستها را با استفاده از روزنامه های مرطوب کاور یا پوشش دهید و بر اساس یک برنامه ریزی مناسب به طور دائم روزنامه ها را مرطوب نگه دارید؛ البته نباید آب به صورت مستقیم به داخل کمپوست وارد شود.

حائز اهمیت است بدانید که در این مرحله از پرورش قارچ دکمه ای بهره گیری از رطوبت روزنامه برای کمپوست کافی می باشد و نیازی نیست که شما رطوبت دهی محلی انجام دهید. البته باید همواره دقت کنید که دمای داخل کمپوست کمتر از ۲۳ درجه و بیشتر است ۲۸ درجه نشود چرا که این امر از بین رفتن تمامی قارچها را به همراه خواهد داشت.

فرایند رافلینگ 

رافلینگ در واقع همان شخم زدن و یا به عبارتی دیگر زیر و رو کردن خاک پوششی برای کاشت قارچ دکمه ای میباشد.  توجه داشته باشید که عملیات رافلینگ به چند نوع  تقسیم می شود، که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.

• رافلینگ  سطحی: در این شیوه از رافلینگ می بایست با استفاده از انگشتان دست خود شیار هایی به اندازه حدوداً ۲ سانتی متر در داخل خاک پوششی به وجود بیاورید. شایان ذکر است که این عملیات می‌بایست در روزهای پنجم یا ششم بعد از فرآیند خاک دهی انجام بگیرد.
• رافلینگ عمیق: نوع دیگری از رافلینگ وجود دارد که تحت عنوان عمیق شناخته می‌شود و در این روش خاک موجود بر روی کمپوست را به صورت تمام و کمال زیر و رو می نماییم. این عملیات می‌بایست در روز چهارم از خاک دهی انجام شود.

توجه کنید که بعد از اتمام عملیات رافلینگ باید حتماً سطح را به طور کامل آبیاری کنید ولی نباید آب به داخل کمپوست وارد شود. بعد از اتمام آبیاری با استفاده از روزنامه خیس بخش سطح را به طور کامل بپوشانید تا بدین شکل رطوبت را کنترل کرده باشید. در این دوره باید دمای کمپوست در بازه ۲۶ تا ۲۸ درجه سانتیگراد به صورت تثبیت شده بماند. 

اهمیت رافلینگ :

1- پرورش‌دهنده با انجام عمل رافلینگ از رشد توده قارچ ها جلوگیری می کند.

2- با پیاده سازی و انجام فرایند رافلینگ قارچ ها به تدریج توپر و سنگین می‌شوند.

فرایند شوک دهی 

بعد از گذشته ۸ الی ۱۰ روز از مرحله خاک دهی باید فرآیند شکل دهی انجام شود. توجه داشته باشید که شکل‌دهی باعث تحریک میسلیوم های موجود شده و به نوعی فرآیند پرورش قارچ دکمه ای را از حالت رویشی به حالت زایشی تغییر می دهد. زمان مناسب برای انجام شوک دهی وقتی است که ۸۰ درصد از سطح به رنگ سفید باشد.

برای انجام این کار باید تمامی روزنامه های موجود بر روی سطح را جمع آوری کرده و سپس سطح را به طور کامل آبیاری سنگین کنید البته آبیاری نباید به حدی باشد که در داخل کمپوست نفوذ کند. در این بین باید تهویه سالن قارچ نیز به درستی پیاده‌سازی شود چرا که رطوبت مورد نظر باید در بازی ۸۵ تا ۹۰ تامین گردد. به همین منظور شما می توانید از انواع تجهیزات سالن قارچ استفاده کنید؛ تا در هیچ یک از مراحل پرورش و کشت و مهم تر از همه به منظور تامین شرایط لازم با مشکل مواجه نشوید.

با خرید رطوبت ساز به راحتی می توانید رطوبت مناسب برای سالن پرورش قارچ را تامین کنید. از جمله بهترین آنها می توان به مهساز اولتراسونیک اشاره کرد که قابلیت تامین رطوبت یکنواخت در تمامی قسمت های سالن را داشته و امکان تولید بی وقفه از طریق اتصال به سیستم اب شهری فراهم است. این دستگاه ها دارای گارانتی 1 ساله و خدمات پس از فروش 10 ساله از طرف مجموعه eig هستند.

برداشت قارچ 

از لحظه آغاز شوک دهی به مدت حدود ۱۲ روز زمان نیاز است تا اولین محصول به وجود بیاید. در نظر داشته باشید که در آخرین قسمت از پرورش قارچ دکمه ای وارد فاز برداشت می شویم که به طور کلی در سه مرحله انجام می‌گیرد؛ هر یک از این مراحل را یک فلش می گویند که در مدت ۵ الی ۶ روز انجام می شود. در نظر داشته باشید که بعد از هر بار برداشت باید دو روز صبر کنید تا رشد محصول بعدی آغاز گردد. در حالت کلی هنگامی که رشد کلاهک قارچ به قطر ۶ الی ۸ سانتی متری رسید می توانید آن را برداشت کنید.