دلیل ایجاد بیماری لکه سیاه سیب زمینی و روش های پیشگیری
شاید شما هم با لکه های سیاه بر روی سیب زمینی مواجه شده اید اما علت ایجاد لکه سیاه برروی سیب زمینی چیست؟ چگونه از به وجود آمدن آن میتوان پیشگیری کرد؟ و یا راهکاری که بتوان با استفاده از آن لکه سیاه سیب زمینی را از بین برد در ادامه این نوشته از EIG به طور مفصل پرداخته شده است پس با ما تا انتها همراه باشید.
علائم لکه سیاه سیب زمینی
بیماری لکه سیاه سیب زمینی علائم کاملاً مشخصی دارد و معمولاً در زمین‌های تحت کشت بر روی غده‌های سیب زمینی بزرگ ایجاد می‌شود. سیب زمینی‌های که درگیره این قارچ شده‌اند؛ دارای لکه‌های سیاه رنگی بر روی بدنه خود بوده که اگر آنها را لمس کنید؛ به سادگی با دست کنار زده می‌شوند.
قارچ حامل بیماری لکه سیاه سیب زمینی رنگ سفیدی دارد و یک نوع آفت به حساب می‌آید. البته کشاورزان می‌توانند از گسترش قارچ در زمین‌های سیب زمینی جلوگیری کنند؛ اما اغلب این اتفاق نمی‌افتد و قارچ‌های لکه سیاه، بر روی برگ‌های بوته سیب زمینی، ساقه‌های آن و غده‌های خود سیب زمینی ظاهر می‌شوند.
عامل بیماری لکه سیاه سیب زمینی
همانطور که گفتیم؛ عامل اصلی بیماری لکه سیاه سیب زمینی یک نوع قارچ است که به صورت طبیعی در خاک تحت کشت یا سیب زمینی‌های آلوده زندگی می‌کند. اسم این نوع قارچ گیاهی Rhizoctonia solani بوده و به غیر از درگیر کردن گیاه و بوته‌های سیب زمینی ضرر دیگری ندارد.
البته انسان‌ها باید از مصرف سیب زمینی‌هایی که به این قارچ آلوده هستند؛ جلوگیری کرده و آنها را دور بریزند. دانشمندان پس از بررسی این قارچ با میکروسکوپ‌های بسیار قوی به وجود آن در بیماری لکه سیاه سیب زمینی پی بردند و در زیر میکروسکوپ یک نوع قارچ سفید رنگ آفت مشاهده کردند.
نحوه کنترل بیماری لکه سیاه سیب زمینی
برای کنترل هرچه بهتر بیماری لکه سیاه، باید از ترکیب روش‌های بیولوژیکی و شیمیایی استفاده کنید. اگر شما اقدام به آفت کشی در محل تحت کشت سیب زمینی با استفاده از سموم بیولوژیکی و شیمیایی کنید؛ احتمال بازگشت این نوع قارچ و درگیر کردن محصولات بسیار ضعیف خواهد بود.
می‌توانید از محصولات ضد قارچ بیولوژیکی یا همان خردل سبز برای مقابله با قارچ عامل بیماری لکه سیاه استفاده کنید. البته تجربه ثابت کرده است که استفاده از تدخین زیستی برای از بین بردن این قارچ بسیار جوابگو خواهد بود.
همچنین برخی از محصولات شیمیایی کاربرد بسیار زیادی برای کنترل بیماری لکه سیاه سیب زمینی دارند.
پیشگیری از ایجاد لکه سیاه در سیب زمینی
برای پیشگیری از بیماری لکه سیاه در زمین‌های تحت کشت سیب زمینی میتوان بر روی زهکشی آنها حساسیت به خرج داد. در واقع زمین‌هایی که زهکشی مناسبی دارند؛ در معرض عامل بیماری لکه سیاه قرار نخواهند گرفت.
همچنین آبیاری منظم و استفاده به مقدار لازم از قارچ کش‌ها می‌تواند؛ یکی از بهترین روش‌های پیشگیری و همچنین مبارزه با این آفت گیاه سیب زمینی باشد. یکی دیگر از نکات مهمی که در رابطه با پیشگیری از ورود این آفت و درگیری محصولات تحت کشت با آن باید رعایت کرد؛ عدم کاشت سیب زمینی در زمین‌هایی است که قبلاً این آفت را داشته‌اند.
برای جلوگیری از لکه سیاه در سیب زمینی چه باید کرد؟
با وجود اینکه بیماری لکه سیاه در مدت زمان کوتاهی می‌تواند حجم زیادی از زمین تحت کشت را درگیر کرده و به صورت مداوم فعالیت خود را افزایش بدهد؛ مقابله و جلوگیری از پیشرفت این بیماری کار چندان سختی نیست.
خوشبختانه با گسترش دانش کشاورزان و ورود روش‌های جدید جلوگیری از بروز آفات، مقابله با بیماری لکه سیاه به یکی از ساده‌ترین اقدامات کشاورزان تبدیل شده است. یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از هجوم آفت لکه سیاه به سیب زمینی استفاده از روش تناوب زراعی است.
در واقع بهتر است که به جای کاشت یک محصول مشابه به صورت مکرر در یک زمین کشاورزی، از محصولات مختلفی به صورت متوالی استفاده کنید. همچنین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید؛ جمع آوری بقایای گیاه سیب زمینی پس از برداشت کامل محصول است. با وجود این شرایط اگر همچنان درگیر بیماری لکه سیاه هستید؛ از ارقام مقاوم سیب زمینی استفاده کنید.
در واقع ژنتیک این گیاهان در مقابل بیماری لکه سیاه مقاوم شده است. آبیاری زمین تحت کشت سیب زمینی را به اندازه انجام بدهید تا خاک خیس نباشد و همچنین رطوبت نسبی هوا را تا حد ممکن کاهش دهید. در آخر در صورت مشاهده علائم بیماری لکه سیاه سریع قارچ کش استفاده کرده و به همین طریق از گسترش بیشتر عامل بیماری جلوگیری کنید.
سخن آخر
در این مقاله از EIG در رابطه با لکه سیاه در سیب زمینی به ارائه مطالب مختلفی پرداختیم . همانطور که مشاهده کردید؛ بیماری لکه سیاه یک قارچ تقریباً همه گیر است که اغلب زمین‌های زراعی و تحت کشت گیاه سیب زمینی را درگیر می‌کند.
با این حال با گسترش دانش کشاورزی و همچنین پیشرفت محصولات ضد آفت همچون قارچ کش‌ها، جلوگیری از گسترش این بیماری و همچنین پیشگیری از آن بسیار ساده است. علاوه بر این، برای اینکه از خسارت‌های احتمالی به صورت کامل جلوگیری کنید؛ می‌توانید از ارقام مقاوم گیاه سیب زمینی که مهندسی ژنتیکی شده‌اند؛ استفاده کنید.
البته به طور کلی مبارزه با بیماری لکه سیاه چندان سخت نبوده و کشاورزان ما در سال‌های اخیر موفق شدند که تا حد زیادی این قارچ را در زمین‌های زراعی و تحت کشت گیاه سیب زمینی از بین ببرند. همه این موارد به لطف دانش مهندسان کشاورزی و کارشناسان ژنتیک گیاهی اتفاق افتاده است.
