6 روش برای جلوگیری از سرمازدگی محصولات گلخانه
با توجه به نزدیک شدن فصل سرد اولین سوالی که ذهن گلخانه داران را درگیر میکند چگونگی جلوگیری از سرمازدگی محصولات کشت شده است بنابراین برای پیشگیری از سرمازدگی گیاهان و محصولات چه تمهیداتی را باید در پیش گرفت در ادامه این نوشته از EIG SHOP به طور مفصل به آن پرداخته شده است.
سرمازدگی چیست؟
سرمازدگی عبارت است از شرایط آب و هوایی که محصولات در مواجهه با آن دچار آسیب می شوند در واقع وقوع دمای کمتر از صفر درجه سلسیوس در محیط گلخانه عاملی برای سرمازدگی کشت گلخانه خواهد بود.
کشتی که سرمازده شده از بین نمی رود اما در شرایط حاد با یخ زدگی دمای بافت محصول به شدت کاهش یافته و منجر به از بین رفتن محصول کشت شده می شود.
انواع سرمازدگی
به طور کلی سرمازدگی به دو نوع بهاره و زمستانه و به لحاظ عامل ایجاد به دو دسته سرمازدگی جبهه ای و سرمازدگی تابشی تقسیم می شود در ادامه به توضیح این موارد پرداخته ایم.
سرمای بهاره
طول سرمای بهاره کوتاه است و حداکثر تا سه روز به طول می انجامد. لازم به ذکر است سرمای بهاره زیان بارتر از سرمای زمستانه می باشد. البته ذکر این نکته ضروری است از آنجایی که ریشه گیاه در خاک فعال است کمتر درگیر این نوع سرمازدگی خواهد شد.
سرمای زمستانه
سرمازدگی زمستانه در دمای پایین تر از 10- درجه سانتی گراد رخ می دهد. این نوع سرمازدگی اغلب در مرکبات و زیتون خسارت زا هستند.
علائم سرمازدگی در گلخانه
گیاهان و محصولات کشت شده در گلخانه در مواجهه با سرمازدگی نشانه های مختلفی در آنها نمود پیدا می کند که این نشانه ها عبارتند از:
- کاهش در باردهی محصولات کشت شده
- توقف رشد و عدم فعالیت ریشه
- ایجاد ناهنجاری های مختلف در سبزینگی گیاهان
- شل شدن بافت محصولات
- تغییر رنگ برگ ها
- پژمردگی
- ایجاد لکه های قهوه ای
روش های جلوگیری از سرمازدگی کشت گلخانه
جهت پیشگیری از کشت گلخانه روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به تفصیل به توضیح هر یک از این موارد پرداخته شده است.
استفاده از پلاستیک دوپوش گلخانه
به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی در گلخانه و فراهم کردن بستری مناسب برای جلوگیری از سرمازدگی گلخانه داران از روش پلاستیک دوپوش برای گلخانه استفاده می کنند.
طریقه دو پوش کردن به این صورت است که در ابتدا سیم مفتول ها را در ارتفاع سرستون های اول تا پایان دیوار گلخانه در فاصله 20 سانتی متری از دیوار می کشند و بدین طریق لبه پلاستیک جدید را روی آن می اندازند و تا می کنند.
انتهای لایه پلاستیکی نیز با استفاده از خاک در پایین ثابت می شود. به این طریق یک لایه هوا بین دو پلاستیک ایجاد خواهد شد. این هوا در واقع به عنوان عایق گلخانه عمل خواهد کرد.
ایجاد اتاقک انتظار
در قسمت ورودی گلخانه به منظور جلوگیری از ورود سرمای ناگهانی به داخل گلخانه اتاقک انتظار ایجاد می شود همین امر از افت ناگهانی دما در گلخانه جلوگیری کرده و سرمازدگی محصولات و گیاهان را تهدید نخواهد کرد.
هوادهی و تهویه اصولی
هوادهی و تهویه گلخانه در فصول سرد سال باید با توجه ویژه ای انجام گیرد زیرا باز ماندن دریچه ها به مدت طولانی منجر به ورود هوای سرد سنگین بیرون به داخل گلخانه شده و افت شدید دما پدیدار خواهد شد.
از آنجایی که هوای گرم موجود در گلخانه تمایل به خروج دارد و بالا میرود به سرعت با تغییر دما کشت گلخانه ای با سرمازدگی مواجه خواهد شد. برای جلوگیری از این امر بهتر است دریچه بسیار کم باز شده و تنها تعداد دفعات هوادهی روزانه افزایش یابد.
کنترل کارایی بخاری و هیترها
برای تامین دمای مناسب در گلخانه ها از بخاری و هیترهای گلخانه استفاده می شود. بنابراین به عنوان پرورش دهنده مداوم باید کارایی بخاری ها کنترل کنید و از عدم نشت گازهای مونوکسید کربن اطمینان حاصل نمایید.
کوددهی با میزان پتاسیم بالا
قبل از سرد شدن هوا باید تمهیدات اصولی در تغذیه کشت گلخانه باید در نظر گرفته شود بدین منظور بهتر است از کودهایی که پتاس بالایی دارند استفاده شده و در کنار آن از انواع آمینو اسیدها، کودهای فسفره و … مورد استفاده قرار گیرد این کار باعث می شود شیره موجود در اندام های گیاه غلیظ شود و سرما دیرتر اثر منفی خود را بر روی گیاه بگذارد.
آبیاری صحیح
بهترین آب برای آبیاری کشت محصولات در فصول سرد سال استفاده از آب هم دما شده با محیط گلخانه است. چنانچه جهت آبیاری از آب سرد استفاده می کنید این کار باعث وارد کردن تنش جدی به ریشه شده و دیگر ریشه گیاه قادر به جذب مواد غذایی نخواهد بود.
نکات مهم برای پیشگیری از سرمازدگی
در ادامه برخی از نکات مهم برای پیشگیری از سرمازدگی درج شده است که عبارتند از:
- تامین سوخت جایگزین به هنگام افت فشار گاز و یا قطعی آن
- استقرار پوشش دو لایه در گلخانه ها
- پوشش دار کردن لوله های انتقال آب خارج از محیط گلخانه جهت جلوگیری از یخ زدگی
- روشن کردن فن گلخانه به هنگام وزش باد
- بررسی مداوم تجهیزات گرمایشی
- توجه به فلور خاک
سوالات متداول
در زیر به برخی از پرسش های متداول شما پاسخ داده ایم :
چرا میزان باردهی کشت گلخانه در هنگام سرمازدگی به صفر می رسد؟
چنانچه در 24 ساعت اختلاف دما در گلخانه به بیش از 15 درجه برسد فعالیت ریشه بسیار محدود و در بدترین شرایط به صفر میرسد. بنابراین با افت شدید دما رشد بوته دچار استپ شده و باردهی نیز به صفر میرسد.
سخن آخر
در این مقاله در رابطه با نحوه جلوگیری از سرمازدگی کشت گلخانه به ارائه مطالب گوناگونی پرداختیم چنانچه در این راستا تجربه ای دارید با ما در قسمت نظرات در میان بگذارید.
