علت های مختلف برفک زدن اواپراتور و روش های برفک زدایی آن
اواپراتور بخش اصلی سیستم های تبریدی یک سردخانه، یخچال، آبسردکن و هر وسیله سرمایشی دیگری است. در صورت برفک زدن اواپراتور مشکلات زیادی از قبیل کاهش میزان برودت، افزایش فشار به کمپرسور، افزایش میزان برق مصرفی و در نتیجه کاهش طول عمر تجهیزات برودتی اتفاق خواهد افتاد.
در این نوشته از eig-shop به علت ها و دلایل مختلف به وجود آورنده برفک بر روی اواپراتورها خواهیم پرداخت و روش های عملی برفک زدایی از اواپراتورها را آموزش خواهیم داد. با ادامه مطلب همراه باشید.
چه عواملی سبب یخ زدن اواپراتور می شوند؟
اواپراتور همان مجموعه لوله های مارپیچی تعبیه شده در قسمت داخلی یخچال یا سردخانه (یا سایر تجهیزات برودتی است) که سرمای تولید شده را به کمک فن به قسمت های داخلی هدایت می کند.
برفک زدن اواپراتور شامل نشستن یخ بر روی لوله ها و یا فن است که دو ضرر بسیار مهلک برای دستگاه برودتی دارد. ضرر اول به عدم توانایی در خنک سازی است که ناشی از یخ تولید شده بر روی لوله ها بوده و همانند یک عایق مانع از ورود سرما به سالن یا کابین می شود.
ضرر دوم به جلوگیری از کارکرد و هوادهی فن می شود که سبب وارد آمدن فشار به فن و کمپرسور شده و در نتیجه افزایش برق مصرفی را به دنبال خواهد داشت.
از جمله عوامل و مواردی که سبب یخ زدن اواپراتور می شوند، به عبارت زیر هستند :
الف – خرابی سیستم دیفراست
معمولا در اکثر سیستم های سرمایشی از یک سامانه دیفراست جهت ذوب کردن مداوم یخ روی اواپراتور استفاده می شود. در یخچال های خانگی ، آبسردکن ها، یخساز ها و حتی سردخانه ها بعضا از این سیستم دیفراست استفاده می شود.
دیفراست متشکل از یک المنت، یک ترموفیوز و یک سنسور است که دمای اواپراتور را به صورت مداوم کنترل کرده و در صورت رسیدن دمای آن به زیر صفر، المنت را روشن کرده تا یخ موجود در بر روی کویل ها و فن ها ذوب شده و از مجاری مخصوص به بیرون از سردخانه هدایت شود.
وجود مشکل در هر یک از اجزای سیستم دیفراست مانند المنت، سنسور، ترموفیوز و … می تواند یخ زدن اواپراتور را به دنبال داشته باشد.
ب – مشکل در خرابی درب سردخانه یا یخچال
در صورتی که درب یخچال یا سردخانه به خوبی عایق بندی نشده باشد، درزهای آن تبادل هوا داشته باشد و یا به کلی خراب شده باشد، می تواند عامل برای یخ زدن قسمت های مختلف اواپراتور باشد.
دلیل این امر افزایش فشار به کمپرسور جهت سرماسازی و پایین آمدن شدید دما در قسمت اواپراتور و محیط اطراف آن است که نتیجه آن عدم وجود فرصت کافی جهت کار سیستم دیفراست، تقطیر هوای اطراف آن و یخ زدن شبنم ها می باشد.
ج – استفاده از گاز مبرد نامناسب
هر کمپرسوری با یکی از گازهای مبرد به خوبی کار می کند، در صورتی که از گاز اشتباهی استفاده شود، احتمال تولید سرمای بیش از حد توسط کمپرسور وجود داشته و در این صورت برفک زدن اواپراتور دور از انتظار نیست.
د – باز و بسته کردن مداوم درب سردخانه/ یخچال
ورود هوای گرم سبب شروع کار مجدد کمپرسور جهت تولید سرما می باشد. در حالی که قسمت هایی از سردخانه یا یخچال در اثر ورود هوای گرم، گرمتر شده اما اطراف اواپراتور و بدنه آن همچنان سرد است.
باز و بسته کردن مداوم درب سبب کار مداوم کمپرسور و متعادل سازی هوای داخل کابین می شود، اما بدنه و اطراف اواپراتور دمای پایین تری را متحمل شده که نتیجه آن برفک زدن بدنه است.
هـ – نصب اواپراتور در مکان نامناسب سردخانه
در صورتی که اواپراتور را در نزدیکی درب سردخانه نصب کرده باشید، طبیعی است که با هر بار باز شدن درب، هوای گرم وارد سردخانه شده و بخار آب وارد شده به لا به لای کویل ها و فن ها، سبب ایجاد شبنم و برفک زدن اواپراتور شود. در صورتی که این عمل به صورت پی در پی انجام شود، سیستم دیفراست فرصت کافی برای ذوب کردن یخ نداشته و ممانعت از برفک زدن اواپراتور مشکل تر خواهد شد.
و – نامیزان بودن مقدار گاز مبرد
در صورتی که گاز مبرد زیادی وارد اواپراتور شود، قسمت ورودی آن بدون برفک باقی مانده اما شاهد انباشت برفک و یخ زیادی در قسمت خروجی اواپراتور خواهید بود. هم چنین اگر مقدار گاز مبرد ورودی کمتر از مقدار استاندارد باشد، یخ زدگی را در قسمت ورودی اواپراتور مشاهده خواهید کرد، در حالی که بخش خروجی آن همچنان بدون برفک باقی مانده است.
ز – وجود روغن در قسمتی از اواپراتور
اگر در قسمتی از اواپراتور روغن وجود داشته باشد، سرما به صورت یکنواخت به تمامی قسمت های اواپراتور نخواهد رسید. بنابراین شاهد برفک زدن قسمتی از اواپراتور و تمیز بودن قسمت دیگر خواهد بود. همچنین اگر روغن در قسمت انتهایی اواپراتور تجمع پیدا کرده باشد، شاهده یخ زدن قسمت بالایی اواپراتور خواهد بود.
نحوه از بین بردن برفک موجود بر روی اواپراتور سردخانه یا یخچال
در ادامه به روش های عملی و مناسب جهت از بین بردن برفک روی اواپراتور پرداخته خواهد شد. دقت کنید که اگر تخصص فنی لازم را ندارید، بهتر است با شرکت سازنده یا نصاب دستگاه تماس گرفته تا مشکل را بررسی و برطرف نماید.
روش اول – بررسی سیستم دیفراست
اگر یکی از قطعات سیستم دیفراست مانند ترموفیوز، برد الکتریکی، المنت، سنسور و … به خوبی کار نکند، مشکل برفک می تواند از آن باشد. اولین کار بررسی صحت عملکرد این سیستم می باشد. برای این کار بایستی با استفاده از اهم متر، قطعاتی مانند ترمومتر و برد را تست کنید و در صورت وجود نمایشگر دمای محیط، از عملکرد صحیح سنسور اواپراتور مطمئن شوید.
با با استفاده از یک دستگاه ولت سنج می توانید جریان برق ورودی به المنت را کنترل دهید و هم چنین با دست زدن به سطح المنت می توانید متوجه کار یا عدم کارکرد آن شوید.
روش دوم – کنترل میزان گاز مبرد و مناسب بودن آن
با توجه به مشکلات بیان شده فوق، در صورت کم و زیاد بودن گاز مبرد و یا نامناسب بودن آن احتمال بروز برفک وجود دارد. بنابراین مقدار مناسب آن را با توجه به دفترچه راهنمای کمپرسور پیدا کرده و تنظیم نمایید، در صورت نامناسب بودن گاز نیز، با کمک گرفتن از یک متخصص نسبت به تعویض گاز آن اقدام شود.
روش سوم – کنترل میزان روغن اواپراتور
در صورت برفک کردن قسمتی از اواپراتور احتمال وجود روغن در ناحیه دیگر وجود دارد که با استفاده از یک پارچه تمیز می توانید قسمتی از بدنه که روغن گرفته را پاک کنید. احتمال دیگر به وارد شدن روغن کمپرسور به آن است که باید نشتی روغن کمپرسور را بررسی کنید.
روش چهارم – استفاده از پرده هوایی
در صورتی که تمامی بخش های فوق یعنی سنسور و المنت، ترموفیوز و برد الکتریکی و … به خوبی کار می کنند، همچنین مقدار گاز و نوع آن نیز مناسب است و هیچ روغنی نیز بر روی اواپراتور مشاهده نمی کنید، دلیل دیگر برفک زدن می تواند به باز و بسته شدن مداوم درب و یا عایق بندی نامناسب آن باشد.
در مرحله اول، نوع عایق درب، استاندارد بودن آن و عدم وجود درز در کناره های درب را بررسی کنید، در صورت نیافتن مشکل، می توان مورد دوم یعنی باز و بسته شدن مداوم درب را عامل برفک دانست. برای رفع این مشکل نیز بایستی از یک پرده هوایی استفاده کنید تا مانع تبادل هوا هنگام باز بودن درب شود.
روش پنجم – خاموش کردن موقت کمپرسور
در صورتی که از یخچال و یا سردخانه های اتاقکی و کوچک استفاده می کنید، برای مدت زمان کوتاهی می توانید کمپرسور را خاموش کنید تا یخ موجود بر روی اواپراتور ذوب شود. البته این روش در سردخانه های بزرگ و صنعتی کاربرد ندارد چون موجب فساد مواد غذایی موجود در آن خواهد شد.
روش ششم – استفاده از اسپری آب گرم
با اینکه استفاده از این روش، مشکل را برای همیشه حل نمی کند، اما اگر در سیستم تبریدی شما مشکلی یافت نشده باشد و یا به عنوان اقدام اولیه جهت یافتن علت مشکل می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. کمپرسور را موقتا خاموش کرده و با اسپری آب گرم، یخ یا برفک موجود بر روی اواپراتور را ذوب کنید.
روش هفتم – استفاده از گاز داغ خروجی کمپرسور
جهت جلوگیری از برفک زدن اواپراتور می توان از قبل یک لوله خروجی کمپرسور را به اواپراتور متصل کرد. این لوله، گاز داغ خارج شده از کمپرسور را به اواپراتور انتقال داده و مانع از یخ زدگی آن خواهد شد. دقت کنید که بخشی از گاز داغ خروجی باید به اواپراتور انتقال داده شود.
روش هشتم – نصب المنت بر روی اواپراتور
در صورتی که اواپراتور شما مجهز به سیستم دیفراست نیست، بایستی به صورت دستی با استفاده از یک ترمومتر، مدار الکتریکی و المنت، اقدام به نصب ذوب کننده یخ بر روی اواپراتور کرد. ترمومتر در دماهای بسیار پایین، المنت را روشن کرده و مانع از برفک زدن اواپراتور خواهد شد.
روش نهم – چرخه معکوس کمپرسور
یکی دیگر از روش های برفک زدایی، عملکرد برعکس کمپرسور است که باید به صورت موقت انجام شود. بدین صورت که گاز داغ وارد اواپراتور شده و گاز سرد موقتا وارد کندانسور خواهد شد. گاز داغ وارد شده موجب آب شدن برفک و یخ روی اواپراتور خواهد شد.
نتیجه کلی
در این نوشته از وبلاگ eig به علت های مختلف برفک زدن اواپراتور و روش های کارآمد جهت رفع برفک و یخ این قطعه پرداخته شد. این مقاله برای تمامی سردخانه داران و حتی افراد عادی که با یخچال سر و کار دارند، مناسب است. در صورت وجود هرگونه سوال می توانید از طریق دیدگاه های همین صفحه با ما در میان بگذارید.