اسانس گیری از گل محمدی به ساده ترین و بهترین روش
از گل محمدی به عنوان یکی از گیاهان معطر، با دستگاه اسانس گیر گل محمدی محصولات معطر مانند گلاب تولید میکنند. اما بهترین روش برای اسانس گیری از گل محمدی چیست و چگونه میتوان اسانس گیری را انجام داد در ادامه این نوشته به طور مفصل به آن پرداخته شده است.
بهترین روشهای اسانس گیری از گل محمدی
با استفاده از روش های مختلفی می توان از گل محمدی اسانس گیری کرد که در ادامه به توضیح مفصل بهترین روش ها پرداخته شده است که عبارتند از:
اسانس گیری با روش تقطیر غیر مستقیم بخار آب
برای انجام این کار ابتدا مقداری آب را درون دیگ ریخته و سپس گیاهان را روی پوشش دیگ قرار میدهند.
در این روش بخار آب به صورت غیر مستقیم از بین لایههای مختلف گیاه عبور میکند. در واقع این بخار حاوی عصاره گل محمدی خواهد بود. پس از آن بخار وارد دستگاه تقطیر شده و در بین لولهها سرد میشود. زمانی که بخار سرد می شود؛ جداسازی عصاره گل محمدی و آب با توجه به تفاوتهای فیزیکی آنها بسیار ساده است.
روش تقطیر غیر مستقیم با بخار آب، یکی از رایجترین روشهای است که با استفاده از آن معمولا اسانس گیاهان تازه و خشک را میگیرند.
اسانس گیری با روش تقطیر با آب
در روش اسانس گیری تقطیر با آب، گیاه گل محمدی را درون دیگ آب غوطه ور کرده و اجازه میدهند که همراه با آب بجوشد. سپس با استفاده از دستگاه تقطیر، باید بخارات حاصله از دیگ را جمع آوری کرده و سپس از طریق کندانسور دستگاه عمل میعان انجام شود.
در این مراحل پس از سردسازی اسانس، میتوان آن را جدا کرد تا در صنایع مختلف به عنوان عصاره گل محمدی از آن استفاده شود.
اسانس گیری با روش تقطیر مستقیم بخار آب
برای جلوگیری از هیدرولیز شدن گل محمدی، بخار را با فشار بسیار زیاد بر آن وارد میکنند. در واقع گیاه گل محمدی را درون مخزن تقطیر قرار داده و سپس بخارات آب از طریق دستگاه با فشار وارد میشوند.
تفاوت روش مستقیم تقطیر با بخار آب با سایر روشها، عدم استفاده از آب در حالت مایع است. همانطور که گفتیم در این روش بخار وارد شده بر گیاه همراه با عصاره گیاه به لوله دستگاه تقطیر راه پیدا کرده و در آنجا به وسیله کندانسور میعان اتفاق میافتد. قطرات اسانس گل محمدی حاصل از میعان به محفظه جدا کننده میروند و در نهایت اسانس گل محمدی خالص آماده خواهد شد.
اسانس گیری با روش استفاده از حلال
یکی دیگر از روشهای استخراج عصاره گیاهان، استفاده از حلال است. در این روش گیاه درون حلال غوطه ور میشود و سپس به همین طریق عصاره آن هم استخراج خواهد شد. در واقع این روش برای گیاهانی مناسب است که به دمای بالا و حلال حساس هستند و همچنین در اثر گرما خاصیت خود را به طور کلی از دست میدهند.
به همین خاطر از این گیاهان معمولا با استفاده از حلالهای فرار یا چرب غیر فرار عصاره گیری میکنند. معمولا استفاده از حلالهای فرار برای گیاهانی مناسب است که ماده روغنی زیادی دارند و حلالهای غیر فرار برای گیاهانی با ماده روغنی کمتر مناسب است.
یکی دیگر از حلالهایی که با استفاده از آن میتوان در دمای اتاق هم از گل محمدی عصاره گیری کرد؛ حلال فلورازول است. با استفاده از حلال فلورازول حتی میتوان در دمای اتاق هم از گیاهان عصاره گیری کرد.
اسانس گیری با استفاده از آنزیم
از آنجایی که گل محمدی منشا گلیکوزیدی دارد؛ میتوان از آن با روش آنزیم هم عصاره گیری کرد. در واقع در این روش با استفاده از آنزیمهایی که هیدرولیز کننده هستند؛ میتوان سلولهای حاوی مواد گلیکوزیدی را شکست و در نهایت اسانس آنها را گرفت.
نکته: البته به طور کلی اسانس گیری با استفاده از روش آنزیم چندان رایج نیست و ممکن است نسبت به سایر روشها هم زمانبر باشد.
اسانس گیری با کلونجر
در نهایت، یکی دیگر از راههای اسانس گیری از گل محمدی و تولید گلاب استفاده از دستگاه کلونجر است. در این روش باید ابتدا گیاه را در مخزن دستگاه کلونجر قرار دهید و آب را به اندازه یک سانتی متر و تا حدی که روی گیاه را بپوشاند؛ به مخزن گیاه اضافه کنید.
همچنین توجه داشته باشید که در این مرحله باید باید یک لوله بلند را به ظرف شیشهای کلونجر وصل کنید. پس از اتصال لوله به ظرف شیشه؛ نوبت روشن کردن دستگاه میرسد. در این مرحله هم دستگاه را روشن کرده و سعی کنید که با استفاده از یک گرمکن آن را به تدریج گرم کنید.
پس از این که دستگاه را روشن میکنید؛ آب درون دستگاه میجوشد و بخار آب با عبور از روی گیاهان و مواد معطر با اسانس آنها ترکیب می شود. سپس بخارات آب به سمت لوله جمع آوری اسانس حرکت میکنند و در آنجا به شکل قطرات اسانس گل محمدی در میآیند.
سخن پایانی
اسانس گیری از گل محمدی شامل مراحل بسیار حساسی است که در هر مرحله باید کاملا به کیفیت اسانس استخراج شده توجه کنید. در واقع اگر روش نادرستی را برای اسانس گیری از گل محمدی انتخاب کنید؛ ممکن است نتیجه اسانس گیری چندان رضایت بخش نباشد. هر کدام از روشهای تقطیر، پرس و استفاده از آنزیم… به شیوه متفاوتی هم انجام میشوند و به همین خاطر شما باید با توجه به تجهیزات و شرایط خود روش اصلی اسانس گیری را انتخاب کنید.