چگونه استرس گاوهای شیری را کاهش دهیم ؟

استرس در گاوهای شیری می تواند تاثیرات منفی زیادی بر سلامت و تولید شیر آنها داشته باشد. از این رو، شناخت و اجرای راهکارهای مناسب برای کاهش استرس گاوهای شیری اهمیت ویژه ای دارد. در این نوشته از EIG، به بررسی عواملی که باعث ایجاد استرس در گاوهای شیری می شوند و همچنین روشهای مؤثر برای کاهش این استرس خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا بدانیم چگونه استرس گاوهای شیری را کاهش دهیم و به بهبود عملکرد و سلامت دام کمک کنیم.

شیردوش گاو

» ظرفیت دوشیدن 10 تا 12 راس گاو در هر ساعت

» موتور موتوژن با چرخش 1500 دور در دقیقه

» پولساتور برقی یا پنوماتیکی

مشاوره خرید دستگاه

خرید شیردوش گاو

چه عواملی منجر به استرس گاو شیری می شوند؟

استرس در گاوهای شیری بر تولید شیر و سلامت آن ‌ها تأثیر منفی می گذارد. عوامل مختلفی می توانند منجر به استرس در گاوهای شیری شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:

بالا بودن دما و رطوبت محیط

بالا بودن دما و رطوبت محیط می‌تواند به شدت بر سلامت و عملکرد گاوهای شیری تأثیر بگذارد و موجب استرس حرارتی در آنها شود. این استرس ناشی از عدم توانایی گاوها در تنظیم دمای بدنشان در شرایط محیطی نامطلوب است. دلایل اصلی که چرا دما و رطوبت بالا باعث استرس گاوهای شیری می‌شود.

گاوها به طور طبیعی از طریق تعریق و تنفس گرمای بدن خود را دفع می‌کنند. اما در شرایطی که دما و رطوبت محیط بالا باشد، این فرآیندها کارایی خود را از دست می‌دهند. رطوبت بالا موجب می‌شود که تبخیر عرق کاهش یابد و دمای بدن گاوها به طور مؤثری پایین نیاید.

در شرایط دمای بالا، گاوها ممکن است نتوانند گرمای بدن خود را به درستی دفع کنند که این موضوع منجر به افزایش دمای بدن آنها می‌شود. این افزایش دما باعث کاهش فعالیت‌های طبیعی بدن و افزایش ضربان قلب و تنفس می‌شود که خود علائم استرس است.

برای داشتن یک دوشش موفق بدون اینکه استرسی به گاوهای شیری وارد شود پیشنهاد ما به شما استفاده از شیردوش گاو است. 

هوای سرد

هوای سرد می‌تواند به چندین روش مختلف باعث ایجاد استرس در گاوهای شیری شود. این استرس ممکن است تأثیرات منفی بر سلامت و تولید شیر آنها داشته باشد.

در هوای سرد، بدن گاو برای حفظ دمای خود به انرژی بیشتری نیاز دارد. این موضوع باعث می‌شود که گاوها به غذای بیشتری نیاز داشته باشند تا بتوانند انرژی مورد نیاز برای گرم نگه داشتن بدن خود را تامین کنند. اگر این نیاز انرژی تامین نشود، گاوها استرس بیشتری را تجربه خواهند کرد که ممکن است به کاهش تولید شیر منجر شود.

همچنین سرما می‌تواند باعث کاهش ایمنی بدن گاوها شود، به خصوص اگر استرس ناشی از سرما با سایر عوامل استرس‌زا مثل تغییرات ناگهانی دما یا تراکم بالای گاوها همراه باشد. این کاهش ایمنی بدن می‌تواند گاوها را به بیماری‌های مختلف حساس‌تر کند.

بیماری

بیماری‌ها به روش‌های مختلفی می‌توانند باعث ایجاد استرس در گاوهای شیری شوند. استرس ناشی از بیماری‌ها می‌تواند بر سلامت عمومی گاوها و تولید شیر آن‌ها تأثیرات منفی بگذارد. در زیر به برخی از این تأثیرات اشاره شده است:

1. درد و ناراحتی فیزیکی:

بیماری‌ها، به ویژه بیماری‌های التهابی یا عفونی، می‌توانند باعث درد و ناراحتی شدید در گاوها شوند. این درد و ناراحتی می‌تواند منجر به افزایش سطح هورمون‌های استرس (مانند کورتیزول) شود که تأثیرات منفی بر عملکرد فیزیولوژیک گاوها دارد.

2. کاهش مصرف غذا و آب:

بسیاری از بیماری‌ها باعث کاهش اشتها و مصرف آب در گاوها می‌شوند. کاهش مصرف غذا و آب می‌تواند به اختلالات متابولیکی منجر شود و باعث شود گاوها نتوانند نیازهای تغذیه‌ای خود را تأمین کنند. این وضعیت باعث ایجاد استرس و کاهش تولید شیر می‌شود.

3. کاهش ایمنی بدن:

استرس ناشی از بیماری‌ها می‌تواند سیستم ایمنی بدن گاوها را تضعیف کند و آن‌ها را در برابر بیماری‌های دیگر آسیب‌پذیرتر کند. به عنوان مثال، بیماری‌های مزمن می‌توانند به تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر عفونت‌های ثانویه منجر شوند.

4. افزایش متابولیسم و نیاز انرژی:

بیماری‌ها می‌توانند نیازهای متابولیکی گاو را افزایش دهند. به عنوان مثال، در واکنش به عفونت‌ها، بدن برای مقابله با عامل بیماری‌زا انرژی بیشتری مصرف می‌کند. این افزایش نیاز انرژی، به ویژه اگر با کاهش مصرف غذا همراه باشد، می‌تواند استرس متابولیکی ایجاد کند.

5. تداخل در چرخه تولید شیر:

بیماری‌ها می‌توانند مستقیماً بر تولید شیر تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، بیماری‌های پستانی (مانند ورم پستان) می‌توانند تولید شیر را کاهش دهند و کیفیت شیر را تحت تأثیر قرار دهند. این کاهش تولید شیر می‌تواند باعث افزایش استرس روانی و فیزیولوژیکی در گاو شود.

تراکم بیش از حد

تراکم بیش از حد گاوهای شیری در یک محیط می‌تواند به شدت باعث ایجاد استرس در آنها شود. این نوع استرس می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت، رفتار و تولید شیر گاوها داشته باشد. در زیر به برخی از روش‌هایی که تراکم بیش از حد می‌تواند باعث استرس در گاوهای شیری شود، اشاره شده است:

1. رقابت برای منابع غذایی و آب:

وقتی تعداد گاوها در یک محیط محدود بیش از حد باشد، رقابت برای دسترسی به غذا و آب افزایش می‌یابد. گاوها ممکن است نتوانند به مقدار کافی غذا و آب مصرف کنند، که این موضوع می‌تواند به کاهش وزن، اختلالات متابولیکی و کاهش تولید شیر منجر شود. رقابت مداوم برای منابع می‌تواند به افزایش سطح استرس در گاوها منجر شود.

2. محدودیت در فضا و حرکت:

تراکم بالا باعث می‌شود گاوها فضای کافی برای حرکت آزادانه نداشته باشند. این موضوع می‌تواند باعث ناراحتی فیزیکی و روانی گاوها شود. محدودیت در حرکت می‌تواند به مشکلاتی مانند لنگش و اختلالات مفصلی منجر شود که خود منبعی از استرس است.

3. اختلال در رفتارهای طبیعی:

گاوها به طور طبیعی نیاز دارند که رفتارهایی مانند استراحت، نشخوار و جستجوی غذا را به طور آزادانه انجام دهند. در شرایط تراکم بالا، گاوها ممکن است نتوانند این رفتارها را به درستی انجام دهند. به عنوان مثال، کمبود فضا می‌تواند زمان استراحت گاوها را کاهش دهد و باعث ایجاد خستگی و استرس شود.

تغییرات در روال روزانه

تغییرات ناگهانی در روال روزانه، مانند تغییر در زمان تغذیه یا شیردوشی، می تواند باعث استرس در گاوها شود. بنابراین بهتر است از یک برنامه ریزی اصولی و دقیق پیروی کنید تا مشکلاتی در میزان شیردهی گاوها ایجاد نشود.

حمل و نقل

جابجایی و حمل و نقل گاوها به مکان های جدید نیز عامل موثر دیگری است که منجر به استرس در گاوها می شود. به هنگام حمل و نقل به دلیل اینکه گاو شیری در فضایی تنگ قرار میگیرد که دما و تهویه اصولی ندارد و در کنار آن سر و صدای اطراف منجر به استرس گاوها میشود.

شرایط زندگی نامناسب

محیط زندگی نامناسب، مانند کمبود فضای کافی، تهویه نامناسب و عدم دسترسی به آب و غذای کافی، به صورت قطعی میزان استرس در گاوها را افزایش می دهد.

علائم استرس گاو شیری چیست؟

علائم استرس در گاوهای شیری می تواند به صورت فیزیکی و رفتاری بروز کند. در ادامه مواردی از این علائم را ذکر می کنیم:

1. نفس نفس زدن و افزایش تعداد تنفس و له له زدن از علائم شایع استرس در گاوها است.
2. منقبض شدن عضلات و مشاهده لرزش در گاوها
3. کاهش مصرف خوراک و کاهش وزن
4. افزایش تعریق به ویژه در شرایط استرس گرمایی 
5. افزایش ضربان قلب
6. بی قراری و حرکت کردن مداوم
7. نخوردن آب و غذا یا کاهش مصرف آب و غذا 
8. جویدن اشیای مختلف
9. تمایل نداشتن به دراز کشیدن 
10. تجمع در اطراف آبخوری ها

چگونه استرس گاوهای شیری را کاهش دهیم؟

برای کاهش استرس در گاوهای شیری، می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. این روش ها عبارتند از:

داروی گیاهی نوروکالم

یکی از این روش های کاهش استرس گاو شیری، استفاده از داروی گیاهی نوروکالم است که حاوی عصاره های گیاهان سنبل الطیب و بادرنجبویه می باشد. این دارو به عنوان یک آرامبخش طبیعی عمل می کند و می توان آن را در طول دوره شیردهی بدون نیاز به دوره پرهیز به گاوها داد.

همچنین با تایید و تجویز دامپزشک میتوانید از موارد زیر برای کاهش استرس گاو ها استفاده کنید که در این میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

1. پاسیفلورا
2. والرین
3. دگزامتازون

استفاده از مکمل ها

از مکمل های مختلفی میتوان برای کاهش استرس گاوها استفاده کرد که عبارتند از:

1. ویتامین E و سلنیوم:

این مواد به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی عمل می‌کنند و به تقویت سیستم ایمنی گاوها کمک می‌کنند. ویتامین E و سلنیوم می‌توانند با کاهش التهاب و مقابله با استرس اکسیداتیو، به کاهش استرس در گاوهای شیری کمک کنند.

2. منیزیم:

منیزیم یکی از عناصر مهم برای کاهش استرس در گاوها است. کمبود منیزیم می‌تواند به افزایش استرس و تحریک‌پذیری منجر شود. مکمل منیزیم می‌تواند به بهبود آرامش و کاهش اضطراب در گاوها کمک کند، به خصوص در شرایط استرس‌زا مانند جابجایی یا تغییرات محیطی.

3. ویتامین‌های گروه B:

ویتامین‌های گروه B، به ویژه ویتامین B1 (تیامین)، B3 (نیاسین)، و B6 (پیریدوکسین)، نقش مهمی در بهبود متابولیسم انرژی و عملکرد سیستم عصبی دارند. این ویتامین‌ها می‌توانند به کاهش استرس و بهبود عملکرد گاوها کمک کنند، به خصوص در شرایطی که نیاز به انرژی بالاست.

4. ترکیبات پروبیوتیک و پری‌بیوتیک:

پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها می‌توانند به بهبود سلامت دستگاه گوارش گاوها و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. استرس می‌تواند باعث اختلال در فلور میکروبی روده شود، و مصرف مکمل‌های پروبیوتیک و پری‌بیوتیک می‌تواند به حفظ تعادل میکروبی روده و کاهش اثرات منفی استرس کمک کند.

5. بتاگلوکان‌ها:

بتاگلوکان‌ها ترکیباتی هستند که از دیواره سلولی قارچ‌ها و مخمرها به دست می‌آیند و به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کنند. این مکمل‌ها می‌توانند به کاهش استرس‌های ناشی از بیماری‌ها و عوامل محیطی کمک کنند و گاوها را در برابر عفونت‌ها مقاوم‌تر سازند.

6. آمینو اسیدها:

برخی از آمینواسیدها مانند تریپتوفان و متیونین می‌توانند به کاهش استرس و بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک کنند. تریپتوفان به عنوان پیش‌ساز سروتونین (یک ناقل عصبی مهم) عمل می‌کند که نقش مهمی در تنظیم حالت‌های روانی و کاهش استرس دارد.

7. الکترولیت‌ها:

استفاده از مکمل‌های الکترولیتی در شرایطی که گاوها به دلیل استرس ممکن است دچار کمبود آب و اختلالات الکترولیتی شوند، مفید است. این مکمل‌ها به حفظ تعادل الکترولیت‌ها در بدن و جلوگیری از کم‌آبی کمک می‌کنند.

8. مکمل‌های گیاهی (آداپتوژن‌ها):

برخی از مکمل‌های گیاهی مانند آشواگاندا، جینسنگ و ریحان به عنوان آداپتوژن‌ها شناخته می‌شوند و می‌توانند به گاوها در مقابله با استرس‌های محیطی و فیزیولوژیکی کمک کنند. این گیاهان به تنظیم هورمون‌های استرس و بهبود عملکرد عمومی بدن کمک می‌کنند.

برنامه تغذیه منظم

برنامه تغذیه منظم برای کاهش استرس گاوهای شیرده باید شامل چندین وعده غذایی کوچک در طول روز باشد، به ویژه در ساعات خنک تر روز. این برنامه باید شامل خوراک تازه و با کیفیت باشد تا گاوها به مصرف آن ترغیب شوند. دسترسی مداوم به آب تمیز و خنک نیز بسیار مهم است.

کاهش استرس گرمایی

برای کاهش استرس گرمایی در گاوهای شیرده، ایجاد سایبان و تهویه مناسب بسیار مهم است. استفاده از دستگاه های مه پاش و پنکه ها می تواند در خنک کردن محیط تاثیر بسزایی داشته باشند. همچنین، تنظیم ساعات خوراک دهی به صبح زود و عصر هنگام که هوا خنکتر است، می تواند موثر باشد.

سخن پایانی

در نهایت، برای کاهش استرس گاوهای شیری، ایجاد یک محیط زیست مناسب، تغذیه صحیح و منظم، و کاهش استرس گرمایی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به این نکات، می توان به بهبود سلامت و افزایش تولید شیر گاوها کمک کرد. به یاد داشته باشید که کاهش استرس گاوهای شیری نه تنها به نفع حیوانات است، بلکه به بهره وری و کیفیت محصولات نیز کمک می کند. توجه به این مسئله نیز ضروری است که استرس طولانی مدت می تواند بر باروری گاوها نیز تاثیر منفی بگذارد.