اهمیت رطوبت برای گل ها و گیاهان و معرفی بهترین رطوبت ساز آنها

شیوه های تامین رطوبت برای گل ها و گیاهان و اهمیت رطوبت برای آنها

گل ها و گیاهان چه در خانه و چه در گلخانه های کوچک و بزرگ، به شرایط دما و رطوبتی مناسبی برای رشد صحیح نیاز دارند. رطوبت نامناسب رشد ضعیف گل ها و پژمردگی آنها را به دنبال خواهد داشت و در صورتی که به صورت انبوه و گلخانه ای اقدام به پرورش گل های سرشاخه ای و آپارتمانی بکنید، چنین مشکلی ضررهای مالی زیادی را برای شما به بار خواهد آورد. 

جهت کمک به رشد صحیح گل ها و تامین رطوبت مناسب برای آنها ، در این نوشته از وبلاگ eig ضمن پرداختن به اهمیت رطوبت و عوارض کمبود و مازاد آنها ، بهترین و مناسب ترین رطوبت سازها نیز معرفی خواهند شد. اگر گلخانه دار هستید و یا به پرورش گل ها و گیاهان علاقه مند هستید، مطالعه ادامه این نوشته را به شما توصیه می کنیم.

بررسی اهمیت رطوبت برای گل ها و گیاهان 

تمامی گل ها و گیاهان برای انجام عمل فتوسنتز و رشد و نمو به رطوبت نیاز دارند. در صورت مناسب بودن رطوبت محیطی، روزنه های ساقه و برگ ها به اندازه مناسبی باز شده و عمل فتوسنتز و جذب دی اکسید کربن به خوبی انجام شده و در نتیجه، گل ها و گیاهان در بهترین حالت ممکن قادر به فتوسنتز و رشد خواهد بود. 

از طرف دیگر، باز بودن روزنه ها سبب تبخیر بهتر آب میان بافتی گلها شده و به خنک شدن آنها در فصل های گرم سال کمک خواهد کرد. اما بالا بودن و یا پایین بودن رطوبت سبب بسته شدن روزنه ها شده و مانع از خنک شدن و رشد صحیح گیاه می شود که در ادامه به عوارض آنها اشاره خواهد شد. 

عوارض کم بودن رطوبت در محل نگهداری گل و گیاهان 

در صورتیکه رطوبت محیطی کمتر از حد مجاز باشد، ساقه ها و برگ ها آب زیادی از دست خواهند داد، در واقع خشک بودن هوای محیط سبب خروج رطوبت داخلی گیاه از طریق روزنه ها می شود. در نتیجه این اتفاق ، روزنه ها پس از مدتی به صورت خودکار بسته شده تا از هدر رفت بیش از حد آب گیاه و خشک شدن آن جلوگیری کند، در طی آن اتفاق، فرایند جذب دی اکسید کربن و فتوسنتز نیز به کلی مختل شده و گیاه قادر به رشد مناسب و فتوسنتز نخواهد بود. 

پژمردگی و خشکی شاخ و برگ ها در نتیجه کاهش رطوبت محیطی است که در گل ها و گیاهان مختلف علائم مشابهی خواهند داشت. با افزایش رطوبت گلخانه یا خانه و رساندن آن به سطح مطلوب می توان از چنین اتفاقی جلوگیری کرد. 

عوارض بالا بودن رطوبت در محل نگهداری گل و گیاه

گیاهان شرایط اقلیمی متفاوتی دارند، برخی از آنها رطوبت 80 درصد و بالاتر را نیز می توانند تحمل کنند، اما برخی از گیاهان در محدوده رطوبتی 50 الی 60 درصد به خوبی رشد می کنند. به عنوان مثال گل هایی مانند ارکیده و آنتریوم و یا محصولاتی مانند قارچ در رطوبت بالا به خوبی رشد می کنند، اما هیمن رطوبت بالا برای سایر گل ها ممکن است به شدت مضر باشد. بنابراین آگاهی از میزان نور، اب ، شرایط دما و رطوبتی گل مورد نظر و فراهم کردن این شرایط از وظیفه هر پرورش دهنده و گلخانه داری است. 

زمانی که رطوبت محیط بیش از حد بالا باشد، عمل تبخیر به خوبی انجام نخواهد شد، یعنی با اینکه روزنه ها باز هستند، اما به دلیل اشباع شدن هوا از رطوبت و بخار، گیاه قادر به دفع رطوبت نخواهد بود. همانطور که می دانید ضمن تبخیر و از دست دادن رطوبت ، مواد مغذی نیز از طریق آونگ ها به قسمت های بالایی گیاه و برگ ها می رسد، بنابراین زمانی که تبخیری صورت نگیرد، مواد غذایی نیز به برگ ها نخواهد رسید که در نتیجه با زردی ، پژمردگی برگ ها و از آن مهمتر فاسد شدن ریشه های گیاه روبرو خواهید شد. وجود چنین علائمی شما را از نامناسب بودن رطوبت برای گل و گیاه آگاه کرده و باید هر چه سریعتر در جهت کاهش رطوبت اتاق یا گلخانه اقدام کنید. 

چگونه کمبود رطوبت گلخانه را جبران کنیم؟

در صورتی که در یک منطقه جغرافیایی خشک و کم رطوبت زندگی می کنید، طبیعی است که رطوبت گلخانه و محل نگهداری گل و گیاه کمتر از مقدار ایده آل باشد، بنابراین با استفاده از روش های و تکنیک های زیر می توانید رطوبت گلخانه را افزایش دهید :

الف – آب پاشی ساق و برگ ها 

در صورتی که گلخانه کوچکی دارید، می توانید روزانه چندین بار ساقه و برگ های گیاهان را آب پاشی کنید تا به تعریق سطحی گیاه و افزایش رطوبت محیط کمک کند، این عمل مانع از هدر رفت بیش از حد آب میان بافتی گیاهان شده و از بسته شدن روزنه ها نیز جلوگیری خواهد کرد. 

ب – دمای محیط را کاهش دهید

در صورتی که دمای اتاق یا گلخانه بیش از مقدار مجاز باشد، گل ها و گیاهان برای خنک کردن خود، اقدام به تبخیر آب میان بافتی خواهند کرد، اما اگر دما را با استفاده از تجهیزات خنک کننده مانند فن تهویه و یا کولر آبی کم کنید، عمل تبخیر نیز کاهش پیدا کرده و گیاهان آب کمتری از دست خواهند داد و در نهایت روزنه ها نیز همچنان باز خواهند ماند. 

ج – از دستگاه های رطوبت ساز استفاده کنید

در نهایت مهم ترین و کاربردی ترین روش برای افزایش رطوبت گلخانه، استفاده از دستگاه های رطوبت ساز می باشد. رطوبت سازها دارای انواع مختلف اولتراسونیک ، نازلی ، پروانه ای و.. هستند که در صفحه رطوبت ساز eig می توانید انواع آنها را مشاهده کنید. 

اما گزینه مناسب برای تامین رطوبت در گلخانه، رطوبت سازهای اولتراسونیک هستند که بخاری کاملا سرد و خنک تولید کرده و به کاهش دمای گلخانه و یا محل پرورش گیاهان نیز کمک خواهد کرد، البته در فصل زمستان می توان از آب گرم جهت تامین رطوبت استفاده کرد که با تولید بخار گرم به تامین گرمای گلخانه نیز کمک خواهد کرد. در ادامه به رطوبت سازهای مناسب برای استفاده در گلخانه و سالن پرورش گلها و گیاهان پرداخته خواهد شد. 

د – از آب جوش یا بخار ساز گرم استفاده کنید

استفاده از آب جوش نیز به افزایش رطوبت محل کمک خواهد کرد، در صورتی که در فصل زمستان قرار دارید و با روشن کردن هیتر و بخاری ، شاهد کاهش رطوبت گلخانه شده اید، می توانید یک ظرف آب را بر روی بخاری قرار دهید تا به افزایش رطوبت کمک کند و یا اگر گلخانه شما بزرگ و تجاری است، می توانید از بخار ساز های گرم و یا بویلر و مه پاش های نازلی استفاده کنید. این کار هم به افزایش دما و هم به افزایش رطوبت گلخانه کمک شایانی خواهد کرد. برای مشاهده انواع مه پاش های نازلی می توانید به صفحه مه پاش نازلی eig مراجعه کنید. 

چگونه رطوبت مازاد گلخانه را کاهش دهیم؟

در برخی مواقع نیز میزان رطوبت گلخانه و یا مکان نگهداری گلها و گیاهان به حدی بوده که مانع از رسیدن مواد مغذی به تمامی قسمت های گل  و گیاهان می شود، این اتفاق بیشتر در مناطق جغرافیایی مرطوب و شمالی کشور رخ می دهد و یا در صورتی که گل ها را در مکانی مرطوب مانند آشپزخانه و یا محیط بسته و بدون تهویه نگهداری کرده باشید، شاهد پژمردگی و پلاسیدگی آنها خواهید بود.

برای جلوگیری از این اتفاق باید اقدامات زیر را انجام دهید : 

الف – از فن تهویه استفاده کنید

ساده ترین و ارزان ترین راه برای کاهش رطوبت محیطی ، استفاده از فن اگزاست است. این فن به راحتی حرارت و رطوبت مازاد را به بیرون انتقال داده و شرایط محیطی ایده آلی را برای گل ها و گیاهان فراهم خواهد آورد. برای مشاهده انواع فن های تهویه می توانید به صفحه فن تهویه گلخانه مراجعه کنید. 

این روش کاهش رطوبت برای مناطق جغرافیایی معتدل ، کوهستانی و کویری می باشد. 

ب – از کولر یا اسپلیت استفاده کنید

اگر در مناطق شمالی و شرجی کشور قرار داشته باشید، با خارج سازی رطوبت مازاد ، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد چرا که رطوبت محیط بیرون نیز همانند رطوبت داخل گلخانه ، بالا و نامناسب می باشد. بنابراین باید از یک کولر آبی و یا بهتر از آن ، از یک اسپلیت برای کاهش دمای داخل خانه یا گلخانه استفاده کنید.

این کار سبب انجام عمل میعان شده و بخار موجود در هوا به صورت قطرات شبنم بر روی ساقه و برگ گیاهان خواهد نشست و در نتیجه رطوبت محیط نیز تا حد قابل توجهی کاهش خواهد یافت. در صورت کاهش بیش از حد دما و رطوبت ، می توانید کولر را خاموش کنید و فن تهویه را روشن کنید، این کار به افزایش دما و رطوبت گلخانه در اقلیم شمالی و شرجی کشور کمک خواهد کرد.

ج – از دستگاه های رطوبت گیر استفاده کنید

روش دیگری که برای کاهش رطوبت در مناطق شرجی کشور کاربرد دارد، استفاده از دستگاه های رطوبت گیر می باشد. اگر در فصل زمستان قرار دارید و امکان کاهش دما وجود ندارد، ولی همچنان با رطوبت بالا مواجه هستید، میتوانید از طریق دستگاه های رطوبت گیر برای این کار استفاده کنید، بدیهی است که این دستگاه ها در ظرفیت های مختلفی ساخته شده اند و با توجه به حجم سالن، باید از دستگاه های متناسبی استفاده شود تا کارایی لازم را نشان دهد. 

د – مکان نگهداری گیاهان را تغییر دهید

اگر گل های شما در داخل آشپزخانه و یا نزدیکی حمام قرار دارد، ممکن است رطوبت بالایی را تجربه کند، بهتر است آنها را به مکانی منتقل کنید که رطوبت پایینی دارد. 

بهترین رطوبت ساز مناسب برای گل ها و گیاهان چیست؟

همانطور که اشاره شد، رطوبت سازهای اولتراسونیک به صرفه ترین و مناسب ترین گزینه برای تامین رطوبت گلخانه و مناطق کم رطوبت می باشد. اما اینکه دستگاه مورد نظر چه ویژگی هایی داشته باشد تا بهترین عملکرد را از خود نشان دهد در ادامه به آنها اشاره خواهد شد : 

الف – امکان اتصال سنسور رطوبت داشته باشد

این امکان سبب کنترل خودکار رطوبت محیط می شود و بدون نیاز به روشن و خاموش کردن دستی، دستگاه در زمان های مورد نیاز روشن شده و اقدام به تامین رطوبت خواهد کرد، در صورت رسیدن سطح رطوبت اتاق به مقدار تعیین شده ، به صورت خودکار نیز خاموش خواهد شد.

ب – امکان اتصال به آب شهری داشته باشد 

این قابلیت نیز به خودکارسازی فرایند تولید رطوبت کمک خواهد کرد. بنابراین نیازی به پر کردن مداوم مخزن رطوبت ساز نبوده و آب لازم جهت تامین رطوبت، همواره در داخل مخزن ریخته خواهد شد. 

ج – دارای فن دمنده باشد 

این فن، بخار تولید شده را در محیط پخش خواهد کرد و در واقع سبب مرطوب شدن کل محیط در مدت زمان کوتاهی خواهد شد. بیشتر رطوبت سازهای اولتراسونیک صنعتی این فن را دارند. 

د – امکان خاموشی خودکار داشته باشد

امکان خاموشی خودکار مانع از وارد آمدن آسیب به قطعات داخلی رطوبت ساز شده و طول عمر آن را افزایش خواهد داد، در واقع زمانی که سطح آب مخزن به پایین تر از حد مجاز برسد، دستگاه به صورت خودکار خاموش خواهد شد. 

هـ – گارانتی و خدمات پس از فروش داشته باشد

وجود گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر برای یک محصول، ضمن افزایش اطمینان کاربر از کیفیت و کارایی دستگاه، از وجود یک پشتیبان مطمئن نیز آگاهی پیدا می کند، بهتر است رطوبت ساز مورد نظر دارای گارانتی معتبر و قابل اتکا باشد، به عنوان مثال مجموعه eig رطوبت ساز های خود را با یکسال گارانتی معتبر کارخانه و ده سال خدمات پس از فروش ارائه می کند. 

و – امکان زمان بندی داشته باشد 

قابلیت زمان بندی بخار ساز، موجب خودکار سازی فرایند روشن و خاموشی دستگاه شده و نیازی به مراجعه پی در پی کاربر به محل نصب دستگاه نخواهد بود. به عنوان مثال می توانید زمان تولید رطوبت را بر روی ساعات 8  شب تا 10 صبح تنظیم کنید. 

سخن کلی

با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله حتما به اهمیت رطوبت برای گل ها و گیاهان پی برده اید و از عوارض کمبود و یا مازاد رطوبت در محیط نیز اطلاع یافتید، همچنین در این مقاله به روش هایی نیز جهت تنظیم سطح رطوبت مکان نگهداری گل ها و گیاهان پرداخته شد، در صورتی که از رطوبت ساز های اولتراسونیک برای این کار می خواهید استفاده کنید، پیشنهاد ما استفاده از رطوبت سازهای اولتراسونیک eig است چرا که تمامی ویژگی های یک رطوبت ساز استاندارد را دارا بوده و قابلیت های فوق در آنها نهاده شده است. نهایتا رطوبت بهینه ای را برای گلخانه و محل نگهداری گلها و گیاهان فراهم خواهد آورد.