میزان رطوبت مناسب برای گیاهان مختلف چقدر است ؟

رطوبت یکی از عوامل کلیدی برای رشد و سلامت گیاهان است. مقدار مناسب رطوبت تاثیر مستقیمی بر جذب مواد مغذی، فتوسنتز، تعرق و مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ ها دارد. بسیاری از گیاهان، مخصوصا گونه‌های استوایی، به رطوبت بالایی نیاز دارند تا بهترین رشد ممکن را تجربه کنند. در این مقاله از وبلاگ eig به اهمیت رطوبت برای گیاهان، اثرات آن، روش‌ های افزایش رطوبت و معرفی بهترین رطوبت‌ سازها می‌ پردازیم.

میزان رطوبت مناسب برای گیاهان مختلف

رطوبت روی گیاهان چه تاثیری دارد؟

رطوبت نقش بسیار مهمی در رشد و سلامت گیاهان دارد و تأثیرات آن در چندین جنبه از زندگی گیاهان قابل مشاهده است. در زیر برخی از اثرات رطوبت بر گیاهان آورده شده است :

افزایش جذب مواد مغذی

رطوبت کافی در خاک باعث می‌ شود ریشه‌ های گیاه به‌ راحتی آب و مواد معدنی را جذب کنند. در شرایط خشکی، منافذ خاک بسته شده و جذب عناصر ضروری مانند نیتروژن، پتاسیم و فسفر کاهش می‌ یابد.

این کمبودها می‌ توانند رشد گیاه را متوقف کرده و علائم کمبود مانند زردی برگ‌ ها و کاهش قدرت ساقه را ایجاد کنند. بنابراین، تنظیم میزان رطوبت، عاملی کلیدی برای تغذیه صحیح گیاهان است.

بهینه‌ سازی فرآیند فتوسنتز

فتوسنتز فرآیندی است که در آن گیاهان با استفاده از نور خورشید، دی‌ اکسید کربن و آب، مواد آلی تولید می‌ کنند. اگر میزان رطوبت کمتر از حد مطلوب باشد، گیاه روزنه‌ های خود را می‌ بندد تا از تبخیر بیش از حد آب جلوگیری کند.

این عمل باعث کاهش جذب دی‌ اکسید کربن شده و در نتیجه میزان فتوسنتز کاهش می‌ یابد. رطوبت مناسب به گیاه کمک می‌ کند که تعریق متعادل داشته و بهینه‌ ترین میزان فتوسنتز را انجام دهد.

کاهش استرس گرمایی

استرس گرمایی زمانی رخ می‌ دهد که گیاه در معرض دمای بالا و رطوبت پایین قرار گیرد. در این شرایط، گیاهان شروع به از دست دادن آب از طریق تعریق می‌ کنند که منجر به پژمردگی و در نهایت آسیب به سلول‌ های گیاهی می‌ شود.

رطوبت مناسب در محیط، با کاهش تبخیر آب از سطح برگ‌ ها، به گیاه کمک می‌ کند تا دمای خود را تنظیم کرده و از استرس گرمایی جلوگیری کند.

پیشگیری از خشکی و سوختگی نوک برگ‌ ها

خشکی هوا و کمبود رطوبت یکی از عوامل اصلی ایجاد خشکی و قهوه‌ ای شدن نوک برگ‌ ها است. این مشکل در گیاهانی مانند فیکوس، اسپاتی فیلوم و سرخس بیشتر دیده می‌ شود. تامین میزان کافی رطوبت در محیط باعث حفظ شادابی برگ‌ ها و جلوگیری از آسیب‌ های ناشی از خشکی می‌ شود.

کاهش آفات و بیماری‌ ها

در محیط‌ های خشک، برخی آفات مانند کنه‌ های عنکبوتی و شته‌ ها به‌ راحتی تکثیر می‌ شوند. این آفات از شیره گیاه تغذیه کرده و باعث ضعف عمومی گیاه می‌ شوند. در مقابل، حفظ رطوبت متعادل باعث کاهش سرعت تکثیر این آفات شده و از بیماری‌ های قارچی و باکتریایی جلوگیری می‌ کند.

روش‌ های تامین رطوبت مناسب برای گیاهان

با استفاده از روش های مختلفی می توان میزان رطوبت لازمه برای رشد گیاه را تامین کرد که در ادامه به توضیح آنها پرداخته شده است.

روش‌ های تامین رطوبت مناسب برای گیاهان 

با استفاده از روش های مختلفی می توان میزان رطوبت لازمه برای رشد گیاه را تامین کرد که در ادامه به توضیح آنها پرداخته شده است.

1. استفاده از دستگاه‌ های رطوبت‌ ساز

دستگاه‌ های رطوبت ساز eig میزان رطوبت هوا را به‌ صورت یکنواخت و کنترل‌ شده افزایش می‌ دهند. این دستگاه‌ ها برای محیط‌ های بسته مانند آپارتمان‌ ها و گلخانه‌ ها مناسب هستند و می‌ توانند به‌ طور مداوم رطوبت مورد نیاز گیاهان را فراهم کنند.

2. مه‌ پاشی دستی

اسپری کردن آب روی برگ‌ های گیاهان باعث افزایش لحظه‌ ای رطوبت محیط می‌ شود. این روش برای گیاهانی مانند سرخس و ارکیده بسیار مناسب است اما نیاز به تکرار مداوم دارد.

3. استفاده از سینی سنگریزه و آب

قرار دادن یک سینی پر از آب و سنگ ریزه زیر گلدان، باعث تبخیر تدریجی آب شده و رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین می‌ کند. این روش یک راهکار ساده و مؤثر برای افزایش رطوبت اطراف گیاهان است.

4. قرار دادن ظرف آب در نزدیکی گیاهان

در محیط‌ های خشک، گذاشتن یک ظرف آب در نزدیکی گیاهان باعث افزایش تدریجی رطوبت محیط می‌ شود. این روش، ساده‌ ترین راهکار برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاهان است.

برای مشاهده انواع مه پاش های نازلی می توانید به صفحه مه پاش نازلی مراجعه کنید. 

چگونه رطوبت مازاد گلخانه را کاهش دهیم؟

رطوبت بیش از حد در گلخانه می‌ تواند مشکلاتی مانند رشد قارچ‌ ها، بیماری‌ های گیاهی و کاهش کیفیت محصولات را به همراه داشته باشد. برای کاهش رطوبت اضافی در گلخانه، می‌ توان از روش‌ های زیر استفاده کرد:

• استفاده از پنکه‌ ها و سیستم‌ های تهویه برای بهبود گردش هوا و خروج رطوبت اضافی.
• نصب هواکش‌ های سقفی و دیواری برای تخلیه هوای مرطوب.
• باز کردن درها و پنجره‌ ها در ساعات گرم روز برای ورود هوای خشک و خروج رطوبت.
• تنظیم مقدار و زمان آبیاری زیرا آبیاری بیش از حد باعث افزایش تبخیر و افزایش رطوبت هوا می‌شود.
• استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ ای به‌جای روش‌ های سنتی که باعث تبخیر کمتر و جذب بهتر آب توسط گیاهان می‌ شود.
• آبیاری در اوایل صبح تا در طول روز رطوبت اضافی تبخیر شود.
• افزایش دما در ساعاتی که امکان تهویه وجود دارد، می‌ تواند به کاهش رطوبت کمک کند.
• استفاده از پوشش‌ های ضد تراکم بر روی سقف و دیوارها برای کاهش تشکیل قطرات آب.
• کاشت گیاهان با فاصله مناسب از یکدیگر برای جلوگیری از ایجاد مناطق مرطوب و کم‌ تهویه.
• هرس و حذف برگ‌ های اضافی برای کاهش تعرق بیش از حد گیاهان

برای مشاهده انواع فن های تهویه می توانید به صفحه فن تهویه گلخانه مراجعه کنید. 

عوارض رطوبت زیاد در گلخانه

بالا بودن رطوبت در گلخانه می‌ تواند مشکلات زیر را ایجاد کند:

1. هوای مرطوب باعث گسترش بیماری‌ های قارچی و باکتریایی می‌ شود.
2. رطوبت زیاد موجب کاهش جذب اکسیژن و مواد مغذی توسط ریشه‌ ها شده و منجر به پوسیدگی آن میشود.
3. رطوبت بالا ممکن است باعث آسیب به میوه‌ ها و گل‌ ها شود.
4. رطوبت زیاد تکثیر آفات مانند کنه‌ ها و شته‌ ها را تسهیل می‌ کند.
5. بالا بودن رطوبت باعث اختلال در تعرق و فتوسنتز می‌ شود.
6. آسیب به ساختار گلخانه که رطوبت زیاد می‌ تواند باعث خرابی تجهیزات و ساختار گلخانه شود.

بهترین رطوبت ساز برای پرورش گل در گلخانه

همانطور که اشاره شد، رطوبت سازهای اولتراسونیک به صرفه ترین و مناسب ترین گزینه برای تامین رطوبت گلخانه و مناطق کم رطوبت می باشد. اما اینکه دستگاه مورد نظر چه ویژگی هایی داشته باشد تا بهترین عملکرد را از خود نشان دهد در ادامه به آنها اشاره خواهد شد :

1 – امکان اتصال سنسور رطوبت داشته باشد

این امکان سبب کنترل خودکار رطوبت محیط می شود و بدون نیاز به روشن و خاموش کردن دستی، دستگاه در زمان های مورد نیاز روشن شده و اقدام به تامین رطوبت خواهد کرد، در صورت رسیدن سطح رطوبت اتاق به مقدار تعیین شده ، به صورت خودکار نیز خاموش خواهد شد.

2 – امکان اتصال به آب شهری داشته باشد

این قابلیت نیز به خودکارسازی فرایند تولید رطوبت کمک خواهد کرد. بنابراین نیازی به پر کردن مداوم مخزن رطوبت ساز نبوده و آب لازم جهت تامین رطوبت، همواره در داخل مخزن ریخته خواهد شد.

3 – دارای فن دمنده باشد

این فن، بخار تولید شده را در محیط پخش خواهد کرد و در واقع سبب مرطوب شدن کل محیط در مدت زمان کوتاهی خواهد شد. بیشتر رطوبت سازهای اولتراسونیک صنعتی این فن را دارند.

4 – امکان خاموشی خودکار داشته باشد

امکان خاموشی خودکار مانع از وارد آمدن آسیب به قطعات داخلی رطوبت ساز شده و طول عمر آن را افزایش خواهد داد، در واقع زمانی که سطح آب مخزن به پایین تر از حد مجاز برسد، دستگاه به صورت خودکار خاموش خواهد شد.

سخن آخر 

با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله حتما به اهمیت رطوبت برای گل ها و گیاهان پی برده اید و از عوارض کمبود و یا مازاد رطوبت در محیط نیز اطلاع یافتید، همچنین در این مقاله به روش هایی نیز جهت تنظیم سطح رطوبت مکان نگهداری گل ها و گیاهان پرداخته شد، در صورتی که از رطوبت ساز های اولتراسونیک برای این کار می خواهید استفاده کنید، پیشنهاد ما استفاده از رطوبت سازهای اولتراسونیک eig است چرا که تمامی ویژگی های یک رطوبت ساز استاندارد را دارا بوده و قابلیت های فوق در آنها نهاده شده است. نهایتا رطوبت بهینه ای را برای گلخانه و محل نگهداری گلها و گیاهان فراهم خواهد آورد.