پرورش قارچ شاه صدف یا ارینجی (تجهیزات و شرایط کاشت)
پرورش قارچ شاه صدف با دو هدف دارویی و خوراکی در کشور ما رواج بسیار زیادی پیدا کرده است. در واقع از آنجایی که نحوه این کشت این گیاه بسیار ساده است؛ بسیاری از کشاورزان به تولید آن روی آورده‌اند.
اما پیش از اینکه تصمیم به پرورش قارچ شاه صدف بگیرید؛ باید با شیوه کلیه کشت آن آشنایی پیدا کنید. بنابراین تا انتهای این مقاله از EIG با ما همراه باشید تا در این رابطه اطلاعات دقیقی ارائه شود.
تجهیزات لازم برای پرورش قارچ شاه صدف
به طور کلی علاوه بر یک فضای مناسب برای کشت این نوع قارچ به تجهیزات مختلفی هم نیاز خواهید داشت. از جمله این تجهیزات می‌توان به لامپ‌های نوری مصرف پایین یا لامپ لوکس نوری اشاره کرد. در واقع شما به حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ عدد لامپ لوکس نوری نیاز خواهید داشت. علاوه بر این برای پرورش قارچ شاه صدف تجهیزات دیگری هم نیاز است که در ادامه عنوان کرده‌ایم.
- اسپان قارچ
- تجهیزات خشک کن
- تجهیزات گرمایشی
- هیتر گازی فن دار
- هیتر گلخانه
- تجهیزات بسته بندی
- دستگاه سلفون کش
- دستگاه وکیوم و شیرینگ پک
- رطوبت ساز
- مه پاش یا دستگاه رطوبت ساز پروانه ای
نحوه پرورش قارچ شاه صدف
به طور کلی برای کشت قارچ شاه صدف به تجهیزات اختصاصی نیاز خواهید داشت. بنابراین با استفاده از این تجهیزات می‌توان مراحل پرورش قارچ شاه صدف را انجام داد. از جمله مهمترین مراحل کشت و پرورش قارچ شاه صدف تلقیح اسپان‌های آن است.
همچنین در مراحل بعدی انتقال این اسپان‌ها به درون سیستم کشت ممکن است تا حدودی دشوار باشد. البته با انجام کشت این نقاط به مراتب مختلف تولید آن بسیار ساده خواهد شد.
همچنین در نظر داشته باشید که برای پرورش قارچ شاه صدف باید حتماً یک فضای مناسب هم داشته باشید. در ادامه توضیحات کاملی در رابطه با مراحل پرورش قارچ شاه صدف و همچنین نکات آن ارائه کرده‌ایم.
تهیه اسپان قارچ شاه صدف
برای تولید قارچ شاه صدف در مرحله اول باید اسپان‌های مناسب را تهیه کرد. به طور کلی در بازار دو نوع اسپان قارچ شاه صدف وجود دارد.
اسپان قارچ شاه صدف خشک یا اسپان غلات قارچ شاه صدف و همچنین اسپان مایع قارچ شاه صدف یک نوع از اسپان‌های موجود از این نوع قارچ هستند. شما باید با تهیه اسپان مناسب با توجه به سیستم کشت خود در مراحل بعدی اقدام به لقاح و بارورسازی اسپان‌ها بکنید.
همچنین توجه داشته باشید که نسبت استفاده از اسپان قارچ شاه صدف به شکل صحیح در مرحله کشت و پرورش آن به صورت کامل توضیح داده شده است.
تلقیح اسپان قارچ شاه صدف
از آنجایی که جلوگیری از وجود هرگونه آلودگی در سطح کشت و تلقیح اسکان قارچ شاه صدف اهمیت بسیار زیادی دارد؛ در مرحله تلقیح باید حتما بسترهای کشت توسط اتوکلاو به صورت کامل قبل از انتقال به اتاقک مایه زنی ضدعفونی شوند.
پس از ضدعفونی بستر می‌توان با استفاده از نقاله‌های مایه زنی تلقیح اسپان خشک قارچ شاه صدف لقاح اسپان آن را انجام داد. اما اگر از اسپان مایه استفاده می‌کنید؛ تزریق این اسپان‌ها در شرایط بهداشتی به داخل بطری‌ها کشت کافی خواهد بود.
کشت قارچ شاه صدف
به طور کلی کشت قارچ شاه صدف به دو روش عمده صورت می‌گیرد. روش‌های کشت قارچ شاه صدف عبارت هستند از کشت درون کیسه پلاستیکی و کشت درون بطری پلاستیکی. هر کدام از این روش‌ها تفاوت‌های عمده‌ای با یکدیگر داشته و به طور کلی انتخاب نهایی بر عهده پرورش دهنده خواهد بود. اما در اینجا شرح کاملی از نحوه کشت قارچ شاه صدف ارائه کرده‌ایم.
کشت قارچ شاه صدف در کیسه پلاستیکی
برای کشت قارچ شاه صدف در کیسه‌های پلاستیکی باید از کیسه‌های کاملاً استریل و حاوی نیم تا ۳ کیلوگرم مایه کشت استفاده کرد. این کیسه‌ها در کارگاه پرورش قارچ شاه صدف به صورت عمودی برای روی سینی‌ها قرار گرفته و یک طرف کیسه محل خروج محصول یا میوه است.
همچنین بر روی این کیسه‌هایی کشت باید یک درپوش فیلتر قرار داد تا هیچ گونه آلودگی وارد فضای داخل کیسه نشود. همچنین محیط پرورش قارچ‌ها باید کاملاً استریل باشد. توجه کنید اسپان مصرفی در این روش کش اصفهان خشک یا غلات است.
کشت قارچ شاه صدف در بطری پلاستیکی
در روش کشت قارچ شاه صدف درون بطری‌های پلاستیکی معمولاً از اسپان مایه قارچ استفاده می‌کنند. جنس بطری‌های پلاستیکی که قارچ در آن‌ها کشت می‌شود از پلی پروپیلن بوده و همچنین این بطری‌ها کاملاً استریل هستند. البته کشت قارچ شاه صدف درون بطری‌های پلاستیکی بیشتر به روش مکانیزه کاربرد دارد و در کشورهایی مانند کره جنوبی این محصول به صورت فله‌ای تولید می‌شود.
رشد قارچ شاه صدف
برای محصول قارچ شاه صدف به مدت ۲۰ تا ۳۰ روز باید دما و رطوبت یا نور خاصی را در محیط پرورش قارچ‌ها ایجاد کنند. دمای لازم برای رشد محصول قارچ در حدود ۲۴ درجه سانتیگراد بوده و همچنین باید با استفاده از دستگاه رطوبت ساز رطوبتی برابر با ۸۰ درصد در محیط ایجاد شود.
محصول دهی قارچ شاه صدف
در مرحله محصول دهی قارچ شاه صدف باید با استفاده از تجهیزات ضدعفونی شده سرپوش یا فیلترهای تعبیه شده بر روی بستر کشت را از آن جدا کرد. همچنین در این مرحله با استفاده از سه شوک دما اکسیژن و نور قارچ را ترغیب به میوه دهی خواهیم کرد.
همچنین در نظر داشته باشید که معمولاً باید به مدت ۸ روز شرایط شوک را فراهم کرد. این شرط به این صورت است که اکسیژن هوا را با استفاده از دستگاه‌های تهویه قوی کاملاً تهویه کرده و همچنین دما را به ۱۷ درجه سانتیگراد کاهش خواهیم داد.
برداشت محصول قارچ شاه صدف
برای برداشت محصول قارچ شاه صدف باید از کارگرهای ماهر قارچ چین کمک بگیرید. در واقع این کارگران با خم کردن ساقه قارچ به سمت پایین آن را جداسازی می‌کنند.
از هر کدام از بسترهای کشت قارچ می‌توان در حدود دو بار محصول برداشت کرد. همچنین توجه داشته باشید که برداشت محصول در این مرحله همچنان باید با رعایت موارد بهداشتی صورت بگیرد.
شرایط کشت قارچ شاه صدف
وجود اکسیژن کافی برای کشت این قارچ اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین حتماً از دستگاه‌های تهویه مناسب به منظور تامین اکسیژن قارچ استفاده کنید. همچنین در نظر داشته باشید که بستر این نوع قارچ نباید از جنس مواد شیمیایی یا سمی باشد.
به همین خاطر استفاده از انواع نئوپان یا چوب ام دی اف به عنوان بستر این نوع قارچ ممنوع است. زیرا برای مصرف کننده قارچ خوراکی خطرناک خواهد بود. سعی کنید از ضایعات گیاهی موجود در اطراف محل کشت قارچ به منظور ایجاد بستر آن استفاده کنید. همچنین در نظر داشته باشید که برای کشت قارچ شاه صدف به هیچ وجه از گونه‌های بیماری‌زا استفاده نکنید. در ادامه شرایط مناسب انواع بستر کشت را توضیح داده‌ایم.
- کلش گندم (۹۰-۹۵%) + پوسته پنبه دانه (۵-۱۰%)
- کلش گندم (۵۰ %) + خاک اره (۵۰%)
- چیپس چوب (۵۰%) + پوسته پنبه دانه (۵۰ %)
- ساقه ذرت (۸۰ درصد) + پوسته پنبه دانه (۱۰%) +کنجاله سویا (۱۰%)
- باگاس نیشکر (۴۰%) + ساقه ذرت (۴۰%) + کلش گندم (۲۰%)
موارد مصرف قارچ شاه صدف
مصرف خوراکی قارچ شاه صدفی رواج بسیار زیادی دارد. هرچند خواص دارویی این نوع قارچ خالی از لطف نیست .اما معمولاً از این قارچ برای تهیه انواع خورشت‌ها و غذاهای آماده استفاده می‌کنند.
همچنین از آنجایی که قارچ شاه صدف میزان پروتئین و همچنین سایر مواد معدنی بالایی را دارا است؛ می‌توان از این قارچ برای کودکان یا ورزشکاران هم استفاده کرد. در واقع بسیاری از ورزشکاران با مصرف قارچ صدفی خودشان را در دوره‌های تمرینی تقویت می‌کنند. البته مصرف قارچ صدفی به شکل کبابی هم بسیار رایج است.
سخن پایانی
اگر شما هم تمایل دارید که به دلیل گسترش صنعت پرورش قارچ در کشور و همچنین مزایای تولید و پخش این محصولات در بازار کشت قارچ شاه صدف را آغاز کنید؛ می‌توان گفت که مسیر موفقیت آمیزی را پیش رو خواهید داشت. همچنین توجه داشته باشید که پرورش قارچ شاه صدف شباهت نسبی به سایر محصولات قارچی دارد و از این لحاظ بسترهای پرورشی آن در داخل کشور فراهم است.
